Աղբյուրներ՝ 1, 2, 3

Կատարել են՝ Իրինա Գյուրջինյանը, Գոհար Բարսեղյանը, Նանե Խաչատրյանը

Կարճատեսություն և հեռատեսություն

Մարդու աչքը օպտիկական համակարգ է։ Աչք մտնող լույսի ճառագայթները բեկվում են եղջերաթաղանթի և ոսպնյակի մակերեսին։
Ոսպնյակը թափանցիկ մարմին է, որը նման է ոսպնյակին: Հատուկ մկանը կարող է փոխել ոսպնյակի ձևը՝ այն դարձնելով կամ քիչ թե շատ ուռուցիկ։ Դրա շնորհիվ ոսպնյակը կա՛մ մեծացնում է, կա՛մ նվազեցնում իր կորությունը և դրա հետ մեկտեղ՝ կիզակետային երկարությունը։ Աչքի օպտիկական համակարգը կարելի է դիտարկել որպես փոփոխական կիզակետային երկարությամբ համընկնող ոսպնյակ, որը պատկերը նախագծում է ցանցաթաղանթի վրա:

Եթե ​​առարկան շատ հեռու է, ապա պատկերը ստացվում է ցանցաթաղանթի վրա՝ առանց ոսպնյակի մկանի լարվածության (այսինքն, երբ աչքը նայում է հեռուն, այն գտնվում է հանգիստ վիճակում)։ Երբ մոտակա առարկան հետազոտվում է, ոսպնյակը սեղմվում է և կիզակետային երկարությունը այնքան է կրճատվում, որ ստացված պատկերի հարթությունը կրկին հավասարվում է ցանցաթաղանթին:

Կարճատեսություն

Կարճատեսությունը (միոպիա) աչքի բեկունակության թերություն Է, որի հետևանքով կարճատեսությամբ տառապող անձինք վատ են տեսնում հեռվում գտնվող առարկաները։ Կարճատեսության դեպքում զուգահեռ ճառագայթներն աչքում բեկվելուց հետո կիզակետվում են ոչ թե ցանցաթաղանթի վրա (ինչպես լինում է բնականոն տեսողության դեպքում), այլ դրա առջևում, որի հետևանքով դիտվող առարկայի հստակ պատկերը ցանցաթաղանթի վրա չի ստացվում։

Կարճատեսության ժամանակ մեծ մասամբ ակնագնդի ձևի փոփոխություններն աննշան են լինում, սակայն, երբ ակնագունդը շարունակում է երկարել, կարճատեսության աստիճանը մեծանում է: Դրա առաջընթացը կարող է հանգեցնել աչքի լուրջ փոփոխությունների և տեսողության նշանակալի կորստի:

Կարճատես աչքի օպտիկական թերությունը կարելի է շտկել համապատասխան ակնոցով, որը ցանցաթաղանթի վրա վերականգնում է հեռավոր առարկաների պարզորոշ պատկերը և ուժեղացնում տեսողության սրությունը, որպես կանոն, մինչև բնականոն մակարդակը:

Կարճատեսությունը կարող է լինել բնածին կամ կարող է առաջանալ ժամանակի ընթացքում։ Կարճատեսության ժամանակ մոտ տարածությունում մարդը տարբերում է նույնիսկ ամենափոքր մանրուքները, սակայն որքան առարկաները հեռանում են, այնքան վատանում է տեսողությունը։ Կարճատեսության խնդրի լուծումը կայանում է նրանում, որ թուլացվի աչքի ռեֆրակցիոն ուժն այնպես, որ պատկերը հայտնվի ցանցաթաղանթի վրա (այսինքն աչքը վերադառնա նորմալ վիճակի)։

Հեռատեսություն

Հեռատեսությունը աչքի օպտիկական թերություն է, որի դեպքում առարկայից եկող զուգահեռ ճառագայթները կիզակետվում են ոչ թե ցանցաթաղանթի վրա, այլ նրա հետևում: Այս դեպքում ցանցաթաղանթը պատկերը փոխանցում է ոչ հստակ։

Հեռատեսության պատճառներից կարող է լինել ակնագնդի կարճ լինելը կամ աչքի ռեֆրակցիոն ուժը։ Ավելացնելով այն՝ հնարավոր է հասնել նրան, որ ճառագայթները հատվեն այնտեղ, որտեղ հատվում են նորմալ տեսողության ժամանակ։

Մարդու տարիքի հետ մեկտեղ, հատկապես մոտ տարածության վրա, վատանում է աչքի հարմարվողականությունը․ քանի որ տարիքի փոփոխման հետ մեկտեղ փոխվում է նաև տեսապակու էլաստիկությունը, թուլանում են մկաները, որոնք պահում են տեսապակին, ինչի հետևանքով էլ վատանում է տեսողությունը։ Այդ իսկ պատճառով տարիքային հեռատեսությունն առկա է գրեթե բոլոր 40-50 տարեկան մարդկանց մոտ։

Հեռատեսության ցածր աստիճանի դեպքում սովորաբար պահպանվում է բարձր տեսողությունը ինչպես հեռու, այնպես էլ մոտ տարածությունում, բայց կարող են լինել հոգնածության, գլխացավի և գլխապտույտի բողոքներ։ Միջին հեռատեսության դեպքում հեռու տարածությունում տեսողությունը լավ է պահպանվում, իսկ մոտը դժվարանում է։ Բարձր հեռատեսության դեպքում տեսողությունը վատթարանում է և հեռու, և մոտ տարածությունում, քանի որ աչքի բոլոր հնարավորությունները պատկերը ցանցաթաղանթի վրա կենտրոնացնելու համար սպառվում են։

Առաջադրանք մարտ ամսվա համար

Կարդալով ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ Հոդվածները կազմակերպել քննարկում

Նախագծի ընթացք՝

• Յուրաքանչյուր սովորող իր իսկ ցանկությամբ ընտրում է օրենքից որևէ հոդված և կադրում դրա կետերը
• Ամեն մի կետ կարդալիս բլոգում կատարում է գրառում, թե ինչպես է ընկալում այն
• Բլոգում գրառում կատարելուց հետո քննարկում է այն դասավանդողի և դասընկերների հետ

Նպատակ՝

• Զարգացնել սովորողների իրավատեղյակությունը
• Նպաստել սովորողների կողմից օրենքների յուրացմանը
• Ծանոթանալ քաղաքացիական իրավունքներին

Խնդիր՝

• Կարդալ օրենքները
• Կազմակերպել քննարկումներ, բրեինստորմինգներ

Հոդված 6

1. Ապրելու իրավունքը յուրաքանչյուր մարդու անկապտելի իրավունքն է: Այդ իրավունքը պահպանվում է օրենքով: Ոչ ոքի չի կարելի քմահաճ ձևով զրկել կյանքից:

Ամեն մարդու կյանքը կարևոր է և ոչ ոք իրավունքը չունի այդ կյանքը վերցնելու, դա սահմանված է օրենքով և պատժվում է չկատարելու համար:

2. Այն երկրներում, որոնք չեն վերացրել մահապատիժը, մահվան դատավճիռները կարող են կայացվել միայն ամենածանր հանցագործությունների համար` այն օրենքին համապատասխան, որը գործել է հանցագործության կատարման ժամանակ և որը չի հակասում սույն դաշնագրի և Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխելու և դրա համար պատժելու մասին պայմանագրի որոշումներին: Այդ պատիժը կարող է իրականացվել միայն ի կատարումն իրավասու դատարանի կողմից կայացված վերջնական դատավճռի:

Այն երկրներում, որտեղ մահապատիժը դեռ կա, այն կայացվում է միայն շատ վատ և ծանր հանցագործությունների համար, որոնք հանցագործության կատարման ժամանակ գործող օրենքին համապատասխանում են: Դա որոշվում է դատարանի վերջնական որոշումից:

3. Եթե կյանքից զրկելը Ցեղասպանության հանցագործություն է, հարկավոր է նկատի ունենալ, որ սույն հոդվածում ոչ մի բան սույն դաշնագրի մասնակից պետություններին իրավունք չի տալիս որևէ ճանապարհով շեղվել Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխելու և դրա համար պատժվելու մասին պայմանագրի որոշումների համաձայն ընդունված ցանկացած պարտավորությունից:

Դատարանը իրավունք չունի փոխել պայմանագրի որոշումը և շեղվել այն կանխելուց: Պատիժը պետք է սահմանված լինի օրենքով և այն անփոփոխ է:

4. Ամեն ոք, ով մահապատժի է դատապարտված, իրավունք ունի խնդրելու ներման մասին կամ դատավճիռը մեղմացնելու մասին: Ամնիստիան, ներումը կամ մահապատժի փոխարինումը կարող են շնորհվել բոլոր դեպքերում:

Այն մարդիկ, որոնք մահապատժի են դատապարտված, կարող են խնդրել այն մեղմացնելու կամ նույնիսկ ներելու մասին: Ներումը և մեղմացումը բոլոր դեպքերում կարող են լինել:

5. Մահապատիժ չի կայացվում տասնութ տարեկանից երիտասարդ անձանց կատարած հանցագործությունների համար և ի կատար չի ածվում հղի կանանց նկատմամբ:

Մահապատժի չեն կարող դատապարտվել տասնութ տարեկանից փոքր անձիք և հղի կանայք՝ չնայած արարքին:

6. Սույն հոդվածում ոչինչ չի կարող հիմք ծառայել սույն դաշնագրի մասնակից որևէ պետության կողմից մահապատժի փոխարինումը հետաձգելու կամ թույլ չտալու համար:

Ոչինչ չի կարող մահապատժի փոխարինումը հետաձգել կամ թույլ չտալ իրականացնել, նույնիսկ մասնակից պետությունը:

Տևողությունը` 13.02-28.02

Մասնակիցներ՝ Ավագ դպրոցի 9-12 րդ դասարանի սովորողներ

Նպատակը`

Իմանալ, թե ինչպես է մագնիսական դաշտը ազդում Երկրի կենսաբանական օբյեկտների վրա
Սովորել աշխատել տեղեկատվության հետ
Բացահայտել մագնիսական դաշտերի հատկությունները և վերլուծել ազդեցությունը կենդանի օրգանիզմների վրա

Խնդիրները`

Ուսումնասիրել մագնիսական դաշտերի ազդեցությունը բուսական և կենդանական օրգանիզմների վրա
Ուսումնասիրել մագնիսական դաշտի ազդեցության աստիճանը մարդու առողջության վրա
Բացահայտել մագնիսական դաշտերի դրական և բացասական կողմերը
Գտնել արդյունավետ միջոց՝ լուծելու մագնիսական դաշտերի ազդեցության խնդիրը

Աղբյուր

Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը կենդանի օրգանիզմների վրա

Էլեկտրական էներգիան մարդկության ամենամեծ հայտնագործությունն է, առանց որի քաղաքակրթությունն իր ներկայիս ձևով չէր լինի: Էներգիայի այս տեսակը լայնորեն օգտագործվում է մարդկության կողմից:

Էլեկտրամագնիսական դաշտ միշտ առաջանում է, երբ ազատ էլեկտրոնները շարժվում են հաղորդիչում, ուստի էլեկտրական էներգիայի փոխանցումն ուղեկցվում է ինտենսիվ էլեկտրամագնիսական ճառագայթմամբ։

Որոշ դեպքերում էլեկտրամագնիսական ճառագայթումն ավելի վնասակար ազդեցություն է ունենում կենդանի օրգանիզմի վրա, քան ճառագայթումը: Փաստն այն է, որ ճառագայթային ֆոնը միշտ եղել է մեր մոլորակի վրա և որոշակի ժամանակներում դրա մակարդակն ավելի բարձր է եղել, քան Չեռնոբիլի բացառման գոտում։ Երկրի էլեկտրամագնիսական դաշտի մակարդակն ամեն տարի միայն ավելանում է, ինչը կապված է մարդու գործունեության հետ։ Էլեկտրահաղորդման գծերը և որոշ այլ էլեկտրակայաններ ստեղծում են արդյունաբերական հաճախականությունների էլեկտրամագնիսական դաշտեր (50 Հց) հարյուրավոր անգամ ավելի բարձր բնական դաշտերի միջին մակարդակից:

Էլեկտրամագնիսական դաշտի բացասական ազդեցությունն դրսևորվում է դաշտի ուժգնությամբ: Մարդկանց մոտ խախտվում է էնդոկրին համակարգի աշխատանքը, նյութափոխանակության պրոցեսները, ուղեղի և ողնուղեղի գործառույթները և այլն։

Մինչ օրս, ըստ բնապահպանների և հիգիենիստների, հայտնի է, որ էլեկտրամագնիսական ճառագայթման բոլոր միջակայքերը ազդում են մարդկանց առողջության և աշխատանքի վրա և ունեն երկարաժամկետ հետևանքներ: Էլեկտրամագնիսական դաշտերի ազդեցությունը մարդու վրա, դրանց բարձր տարածվածության պատճառով, ավելի վտանգավոր է, քան ճառագայթումը։

Արդյունաբերական հաճախականության էլեկտրական դաշտերը շրջապատում են մարդուն շուրջօրյա՝ էլեկտրական լարերի, լուսավորության սարքավորումների, կենցաղային էլեկտրական սարքերի, էլեկտրահաղորդման գծերի և այլնի ճառագայթման պատճառով: Արդյունաբերության և առօրյա կյանքում էլեկտրամագնիսական ճառագայթման էներգիայի բեռը անընդհատ աճում է էլեկտրամագնիսական բնույթի ֆիզիկական դաշտերի աղբյուրների ցանցի արագ ընդլայնման, ինչպես նաև դրանց հզորության բարձրացման պատճառով:

Մարդը չի կարողանում ֆիզիկապես զգալ իրեն շրջապատող էլեկտրամագնիսական դաշտը, սակայն դա հանգեցնում է նրա հարմարվողական պաշարների նվազմանը, իմունիտետի, աշխատունակության նվազմանը, դրա ազդեցության տակ մարդու մոտ զարգանում է քրոնիկական հոգնածության համախտանիշ, մեծանում է հիվանդությունների ռիսկը։ Հատկապես վտանգավոր է էլեկտրամագնիսական ճառագայթման ազդեցությունը երեխաների, դեռահասների, հղիների և վատառողջ մարդկանց վրա։

Էլեկտրամագնիսական դաշտի կենսաբանական գործողության հնարավոր մեխանիզմները

Կենդանի օրգանիզմների վրա էլեկտրամագնիսական ճառագայթման գործողության մեխանիզմը դեռ վերջնականապես վերծանված չէ։ Կան մի քանի վարկածներ, որոնք բացատրում են էլեկտրամագնիսական դաշտի կենսաբանական ազդեցությունը։

Հիմնականում դրանք հանգում են հյուսվածքների հոսանքների ցուցմանը և դաշտի անմիջական ազդեցությանը բջջային մակարդակում, հիմնականում՝ թաղանթային կառուցվածքների վրա դրա ազդեցությամբ:

Ենթադրվում է, որ էլեկտրամագնիսական դաշտի ազդեցությամբ կարող են փոխվել կենսաբանական թաղանթների միջով դիֆուզիայի արագությունը, կենսաբանական մակրոմոլեկուլների կողմնորոշումն ու հաստատումը և, ի լրումն, ազատ ռադիկալների էլեկտրոնային կառուցվածքի վիճակը։

Էլեկտրամագնիսական ճառագայթման ազդեցությունը քիմիական ռեակցիաների վրա

Կենդանի օրգանիզմները բարդ տարասեռ համակարգեր են, որոնցում բիոկոլոիդները և ֆիզիկաքիմիական ռեակցիաները առաջատար դեր են խաղում: Մի քանի գիտնականներ ցույց են տվել, որ կոլոիդային համակարգերում ռեակցիաների արագությունը կախված է արեգակնային ակտիվությունից և գեոմագնիսական բևեռների նկատմամբ գտնվելու վայրից:

Էլեկտրամագնիսական դաշտի ազդեցությունը բջջի վրա…

Հայտնի է, որ բջջային թաղանթները շատ զգայուն են տարբեր քիմիական և ֆիզիկական նյութերի, այդ թվում՝ ճառագայթման ազդեցության նկատմամբ: Թաղանթների մորֆոլոգիական և ֆունկցիոնալ խանգարումները հայտնաբերվում են ճառագայթումից գրեթե անմիջապես հետո և շատ ցածր չափաբաժիններով: Իոնային կազմի փոփոխությունը, որը տեղի է ունենում այս դեպքում, կարող է բջջում պրոլիֆերատիվ պրոցեսներ սկսել։ Բացի կենսաբանական թաղանթների թափանցելիությունը փոխելուց և նատրիումի կատիոնների ակտիվ տեղափոխումը արագացնելուց, էլեկտրամագնիսական ճառագայթումը ակտիվացնում է չհագեցած ճարպաթթուների պերօքսիդացումը և միտոքոնդրիայում օքսիդացման և ֆոսֆորիլացման գործընթացները:

Ենթադրվում է, որ բջջային մակարդակում այս բոլոր փոփոխությունները զարգանում են հետևյալ պատճառներով.

Էլեկտրամագնիսական դաշտը գործում է լիցքավորված մասնիկների և հոսանքների վրա, ինչի արդյունքում դաշտի էներգիան բջջային մակարդակում վերածվում է էներգիայի այլ տեսակների։ Էլեկտրական դաշտում ատոմները և մոլեկուլները բևեռացված են, բևեռային մոլեկուլները կողմնորոշված ​​են մագնիսական դաշտի տարածման ուղղությամբ։ Էլեկտրոլիտներում, որոնք հյուսվածքների հեղուկ բաղադրիչներն են, իոնային հոսանքները առաջանում են արտաքին դաշտի ազդեցությունից հետո:

Փոփոխական էլեկտրական դաշտը առաջացնում է կենդանի օրգանիզմների հյուսվածքների տաքացում ինչպես դիէլեկտրիկի (ջլեր, աճառ, ոսկորներ) փոփոխական բևեռացման, այնպես էլ հաղորդիչ հոսանքների առաջացման պատճառով: Ջերմային էֆեկտը էլեկտրամագնիսական դաշտի էներգիայի կլանման հետևանք է։ Որքան մեծ է դաշտի ուժը և ազդեցության ժամանակը, այնքան ավելի արտահայտված են այդ ազդեցությունները: Գերտաքացման նկատմամբ առավել զգայուն են տեսողության, ուղեղի, երիկամների, լեղապարկի և միզապարկի օրգանները։

Թույլ էլեկտրամագնիսական դաշտերի ազդեցությունը կենդանի օրգանիզմների վրա…

Թույլ էլեկտրամագնիսական դաշտերը ջերմային ազդեցության շեմից պակաս ինտենսիվությամբ նույնպես ազդում են կենդանի հյուսվածքի փոփոխությունների վրա:

Բջջային հեռախոսի, համակարգչի և այլ ժամանակակից ռադիոէլեկտրոնային միջոցների ազդեցությունը տարբեր օրգանիզմների վրա՝ ինչպես աշխատող, այնպես էլ անջատված վիճակում գնահատելու նպատակով կատարված ուսումնասիրությունների արդյունքները հիասթափեցնող են եղել և ցույց են տվել դրանց ծայրահեղ բացասական ազդեցությունը պետության վրա։ կենսաբանական օբյեկտների, որոնք դրսևորվել են.

• միկրոօրգանիզմների շարժիչային ակտիվության և գոյատևման նվազեցման մեջ.
• միկրոօրգանիզմների մահացության բարձրացման մեջ.
• հյուսվածքների վերածննդի վատթարացում;
• սաղմնային և թրթուրների զարգացման խախտում.
• կենսաքիմիական ռեակցիաների, նյութափոխանակության խանգարումների նվազեցման մեջ.
• մարմնի բոլոր կենսական համակարգերում էներգետիկ ներուժի նվազեցման մեջ:

Աղբյուրներ՝ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

Գրքի ստեղծումը

Գիտնականների կարծիքով գրքերի ստեղծման պատմությունը սկսվել է գրության ստեղծման հետ: Սկզբից գիր չկար, բայց մարդիկ նկարել գիտեին և կարևոր տեղեկությունը հիշելու համար ծառերի վրա, քարանձավների պատերին խազեր էին անում, պարանով հանգույցներ էին կապում։ Դրանցով նրանք արտացոլել են իրենց կյանքի գլխավոր իրադարձությունները։

Հազարամյակների ընթացքում մարդիկ օգտագործում էին տարբեր նյութեր, գործիքներ և նշաններ՝ իրենց մտքերը գրառելու համար, օրինակ. կավը: Շատ հարմար էր թաց կավի վրա մակագրություններ դնելը, հետո այդ տախտակները այրում էին վառարանում, և դրանք դառնում էին թեթև ու դիմացկուն։ Կավե գրքերը կարող էին բաղկացած լինել հարյուրավոր նման տախտակներից։ Դրանք պահվում էին փայտե տուփի մեջ։

Հին Եգիպտոսում, Հռոմում և Հունաստանում գրքերը պատրաստում էին պապիրուսից։ Եղեգի ցողունները կտրում էին շերտերով, թաթախում ջրի մեջ, ապա սոսնձում։ Պապիրուսը գրվում էր փայտիկով կամ խոզանակով, իսկ ներկը պատրաստում էին խեժով խառնած ածուխից։ Այնուհետև պապիրուսը պտտվում էր փայտե կամ ոսկրային ձողերի շուրջը և ստացվում էր ոլորան: Սակայն ժամանակի ընթացքում պապիրուսը սկսեց փչանալ խոնավությունից:

Հետո մարդիկ գրելու համար նոր նյութ են հորինել՝ մագաղաթ, որը պատրաստվում էր կենդանիների կաշվից։ Բայց գրքեր պատրաստելու այս մեթոդը շատ թանկ էր, ուստի աղքատ մարդիկ չէին կարող օգտվել դրանից։ Գրել են հատուկ մշակված կեչու կեղևի վրա։

Եվ միայն 10-րդ դարում հայտնվեց թուղթը: ՀԱվանաբար առաջին թղթի թերթիկը պատրաստվել է Չինաստանում։ Թուղթը գրելու համար հարմար միջոց է ստացվել, և դրա արտադրությունը շատ ավելի պարզ ու ավելի էժան էրը։

Այն օրերին, երբ տպագրական մեքենաներ չկային, ամեն գիրք գրվում ու վերագրվում էր ձեռքով։ Ուստի գրքերը շատ թանկ էին, և դրանք կարող էին գնել միայն հարուստ մարդիկ։ Այդպես էր մինչև 15-րդ դարը, երբ եվրոպացի վարպետ Յոհաննես Գուտենբերգը հորինեց տպագրական մեքենան: Հաջորդ մի քանի դարերում տպագրությունը զարգացավ ու բարելավվեց, իսկ 19-րդ դարից սկսած գրքերը հասանելի դարձան բոլորին։

Մեր ժամանակներում գրքի պատմությունը նոր զարգացում է ստացել։ Մեր օրերում համակարգչային տեխնիկան օգտագործվում է գրքեր ստեղծելու համար։ Կան նաև էլեկտրոնային գրքեր։ Իսկ ինտերնետի օգնությամբ դուք կարող եք հեշտությամբ և արագ մուտք գործել դեպի ամենահազվագյուտ և ամենաարժեքավոր հրապարակումները:

Էլեկտրոնային և տպագիր գրքեր

Էլեկտրոնային գիրքն ավելի մատչելի է, բայց դրանից ստացված տեղեկատվությունը ուղեղի կողմից ավելի վատ է կլանում, քան թղթի վրա կարդացած նույն տեքստը:

Էլեկտրոնային գրքի էկոլոգիապես մաքուր լինելը դրսևորվում է նրանով, որ դուք խնայում եք շատ ծառեր, որոնք օգտագործվում են թղթային գրքերի համար:

Թղթային հրատարակության առավելությունները

1. Ավելի լավ է ընկալվում ուղեղով: Տպագիր տարբերակը ավելի լավ է հիշվում և ընդհանրապես ընկալվում է կարդացողի կողմից:
2. Առաջացնում է ավելի շատ հույզ: Ըստ ուսումնասիրությունների՝ հենց թղթային թեստն է ընթերցողին ավելի շատ անհանգստություն պատճառում, քան գրքի էլեկտրոնային տարբերակը։
3. Ավելի շատ մոտիվացիա: Սեղանին դրված գիրքը ցանկություն է առաջացնում բացել այն և կարդալ:
4. Անհատականություն: Շապիկը, թղթի որակը, պատկերը, տառատեսակը, հոտը յուրահատուկ մթնոլորտ են ստեղծում։

Թղթային հրատարակության թերությունները

1. Չափերը և քաշը: Անձնական գրադարան ունենալու համար բնակարանում պետք է բավականաչափ տարածք հատկացնել, որը շատերը կարող են չունենալ։ Ավելի հարմար է նաև մեծ ֆորմատով գրքեր կարդալը, բայց դրանք ծանր են և անհարմար տեղափոխելու համար:
2. Լավ լուսավորության անհրաժեշտությունը: Դուք չեք կարողանա թղթե գիրք կարդալ ճանապարհին կամ գիշերը:

Համեմատության արդյունքում թղթե գիրքն ավելի շատ առավելություններ ունի, քան մինուսներ։ Այո, և թերությունները կարելի է հեշտությամբ վերացնել՝ ի տարբերություն էլեկտրոնայինի։

Էլեկտրոնային գրքի առավելությունները

1. Տառատեսակի փոփոխություն: Տառատեսակը կարելի է փոխել մեկ այլով, ինչպես նաև փոխել չափը։ Զգալի առավելություն վատ տեսողություն ունեցողների համար։
2. Աշխատանք տեքստի վրա: Էլեկտրոնային տարբերակում դուք կարող եք ցանկացած պահի ազատ գրառումներ կատարել, պահպանել ներդիրները և վերադառնալ դրանց։
3. Աջակցություն աուդիո/վիդեո ձևաչափերին: Ընթերցողների մեծ մասը կարող է լավ նվագարկել վիդեո և աուդիո ձայնագրություններ, ինչը շատ հարմար է սովորելու համար:
4. Կոմպակտություն: Էլեկտրոնային գրքերը արտադրվում են փոքր չափսերով, դրանք բավականին քիչ են կշռում, հարմար են պայուսակի մեջ կրելու համար։

Էլեկտրոնային գրքի թերությունները

1. Ընթերցանության փորձի բացակայություն. Էլեկտրոնային գիրք կարդալիս դուք ոչ թե զգում եք, թե քանի էջ եք կարդացել, այլ որքան եք մնացել։
2. Դուք պետք է անընդհատ լիցքավորեք ձեր սարքը: Եթե ​​մոռացել եք լիցքավորել ձեր ընթերցողը, ապա պետք է սպասեք մինչև երեկո, երբ հնարավոր կլինի լիցքավորել:
3. Բոլոր գրքերը կորցնելու վտանգ: Եթե ​​ընթերցողդ կոտրվի, ուրեմն դու կմնաս առանց գրքերի, քանի դեռ այն չի շտկվել կամ նորը չգնես։
4. Գին: Մեկ սարքը միջինում արժե նույնը, ինչ մի քանի տասնյակ գրքեր:

Հայաստանի առաջին գրքեր

16-18-րդ դարերում միջնադարյան Հայաստանի հոգևոր մշակույթի զարգացման գործում մեծ դեր է խաղացել տպագրությունը՝ հայալեզու գրականությունը, ինչպես նաև աշխարհի հայ համայնքներում դպրության աճն ու տարածումը։

Աշխարհում առաջին հայերեն տպագիր գիրքը («Ուրբաթագիրք») Հակոբ Մեգապարտը հրատարակել է 1512 թվականին Վենետիկում՝ Գուտենբերգի մեծ գյուտից մոտ 60 տարի անց։

Հակոբ Մեգապարտը (15-16-րդ դարեր) հայ գրատպության հիմնադիրն է։ Նա ծավալել է իր գործունեությունը, չնայած նրան, որ հայ ժողովուրդը հայտնվել է օսմանյան և պարսկական լծի տակ։ Մեգապարտի մասին կենսագրական տեղեկություններ չեն պահպանվել, սակայն հայտնի է, որ հայերեն գրքի առաջին տպագրողի ջանքերի շնորհիվ է, որ հայերենը դարձավ առաջին տպագրական լեզուն Ասիայի, ԱՊՀ երկրների, Բալթյան երկրների և բազմաթիվ այլ լեզուների լեզուների մեջ։ Այս ժամանակներից սկսած և մինչև 1800 թվականը տպագրվել է ավելի քան 1154 անուն հայերեն գիրք

Հակոբը քահանա էր, ում անվանը հետագայում ավելացվեց Մեգապարտ մականունը, որը նշանակում է մեղավոր, ըստ նրա թողած հիշատակարանի։

Հակոբ Մեգապարտի «Ուրբատագիրքը» հավատալիքների և բժշկությունների միջնադարյան ժողովածու է, պարունակում է աղոթքներ, չար աչքից «բաղադրատոմսեր», աղոթական կախարդանքներ և այլն։ Նման ձեռագիր ուրբատագիրկան գոյություն է ունեցել Մեգապարտից շատ առաջ և շատ տարածված է եղել ժողովրդի մեջ։ Ժողովուրդը հավատում էր, որ ուրբատագիրքը բուժիչ ուժ ունի, ուստի մարդիկ այն պահում էին տանը՝ թաքնված վայրերում։ Հիվանդներին եկեղեցի էին տանում ուրբաթ օրերին, այստեղից էլ այս հավաքածուների անվանումը:

Հատկանշական է, որ Հակոբ Մեգապարտը հրատարակչական գործունեության իրավունք է ստացել Հռոմի պապ Հուլիոս II-ից՝ իտալացի Դեմոկրիտ Տերասինայի աջակցությամբ։ Մեգապարտը պատվիրել է տեղի ձուլարանի վարպետներին ձուլել հայերեն տառեր, տպել զարդանախշերով տախտակներ, գծանկարներ, դեկորատիվ շրջանակներ՝ ըստ իրենց հանձնված նմուշների, և գնել տպագրական սարքավորումներ։

Մեգապարտը բոլոր գրքերը հրատարակել է մի քանի հարյուր օրինակ տպաքանակով։ Վենետիկից գրքեր են առաքվել Հայաստան և հայկական գաղթօջախներ հայ վաճառականների կողմից։

Ամենահայտնի, թանկ գրքերը

Ամենահայտնի գրքեր

Գինեսի ռեկորդների գրքի համաձայն՝ Աստվածաշունչը բոլոր ժամանակների ամենավաճառվող գիրքն է՝ վաճառված և տարածված ավելի քան 5 միլիարդ օրինակով:
Աստվածաշունչը մի քանի ռեկորդ է սահմանել. այն առաջինն էր տպագրվել հաստոցների վրա, թարգմանվել է աշխարհի ավելի քան 2400 լեզուներով։

Ղուրանը նաև աշխարհի ամենաշատ շրջանառվող գրքերից մեկն է՝ տպագրված ավելի քան մեկ միլիարդ օրինակով: Ղուրանը նույնպես թարգմանվում են այլ լեզուներով, բայց սոցիալական և մշակութային բնութագրերի պատճառով Ղուրանի հետ կապված իրավիճակը որոշ չափով բարդ է, քանի որ ոչ բոլոր թարգմանություններն են ճանաչվում մուսուլմանների կողմից:

Շատ աղբյուրներ նշում են, որ «Նախագահ Մաո Ցզեդունի մեջբերումները» (նաև հաճախ կոչվում է Մաո Ցզեդունի «Կարմիր գիրք») հրատարակվել են ավելի քան մեկ միլիարդ օրինակով:

«Հարրի Փոթերը», դա 7 վեպերից բաղկացած սերիա է ֆենթեզի ոճում: Այն գրել է անգլիացի գրող Ջոան Ռոուլինգը: Վաճառվել է 400 միլիոն օրինակ:

«Մատանիների տիրականլը» վեպ էպոպեյա է ֆենթեզի ոճում, որը գրել է անգլացի գրող Տոլկիենը, 103 միլիոն օրինակ:

«Ալքիմիկը» տպագրվել է 1987թ. և դարձել բրազիլիական բեսցելեր: Շատ շուտով այն վաճառվում է ավելի քան 65 միլիոն օրինակով, որի շնորհիվ գիրքը համարվում է պատմության մեջ ամենաշատ վաճառվածներից մեկը: «Ալքիմիկը» թարգմանվել է ավելի քան 67 լեզուներով՝ գրավելով համաշխարհային Գինեսի ռեկորդ, որպես կենդանի հեղինակի ամենաշատ լեզուներով թարգմանված գիրք:

Ամենաթանկ գրքեր

Լեսթերի կոդը: Պատմության ամենաթանկ գիրքը համարվում է 72 էջանոց նոթատետրը, որը կոչվում է «Տրակտատ ջրի, երկրի և երկնային գործերի մասին», որտեղ Վերածննդի դարաշրջանի հանճար Լեոնարդո դա Վինչին գրառումներ է կատարել և էսքիզներ պատրաստել։ Գիրքը նկարագրում և վերլուծում է բազմաթիվ բնական երևույթներ։ 1717 թվականի սկզբին նոթատետրը գնեց Լեսթերի կոդը, այստեղից էլ նրա անունը։ Վաճառքի գինը՝ 30.800.000$:

Մեծ հարթիան միջնադարյան Անգլիայի ազատ բնակչության իրավունքները պաշտպանող քաղաքական և իրավական փաստաթուղթ։ Առաջին տեքստերից մեկը, որը ուրվագծեց մարդու հիմնական իրավունքների հայեցակարգը և սահմանափակեց թագավորի լիազորությունները։ Բաղկացած է 63 հոդվածից, որոնք կարգավորում էին հարկերի, տուրքերի և ֆեոդալական տուրքերի հավաքագրումը, նկարագրում էին անգլիական եկեղեցու, քաղաքների և վաճառականների իրավունքները։ Մինչ օրս պահպանվել է ընդամենը տասնյոթ օրինակ: Վաճառքի գինը՝ $21,300,000։

Մասաչուսեթսի Սաղմոսների գիրք: Ամերիկայում բրիտանացի գաղութարարների հրատարակած առաջին գրքերից մեկը։ Ստեղծվել է Մասաչուսեթսի ծոցի գաղութի վերաբնակիչների կողմից։ Բաղկացած է սաղմոսների անգլերեն թարգմանություններից:Մինչ օրս պահպանվել է մոտ տասնմեկ օրինակ, որոնք հիմնականում գտնվում են գրադարանների և համալսարանների մոտ։ Վաճառքի գինը՝ 14 200 000$։

Ռոտշիլդի աղոթքի գիրք: Աղոթագիրքը պատկանում էր Ռոտշիլդների ամենահարուստ ընտանիքին։ Գիրքը պարունակում է տեքստեր Աստվածաշնչից, աղոթքներ և սաղմոսներ։ Զարդարված է Հոլանդիայի լավագույն նկարիչների նկարազարդումներով։ Բռնագրավվել է նացիստների կողմից 1938 թ.Փոխառվել է Ավստրալիայի ազգային գրադարանին Կանբերայում: Վաճառքի գինը՝ 13,400,000 $:

Հենրիխ Լեվի Ավետարանը: Գիրքը պատվիրվել է Սաքսոնիայի և Բավարիայի դուքս Հենրիխ Լեվի կողմից: Գիրքը գլուխգործոց է XII դարի ձեռագրերի շարքում, պարունակում է 266 էջ և 50 նկարազարդում։ Հենրի Լեվի մահից հետո ձեռագիրը համարվում էր կորած։ Մոտ 800 տարի անց այն գնվեց Գերմանիայի կառավարության կողմից 1983 թվականին Լոնդոնի աճուրդում: Ամբողջական ձեռագիրն այսօր գրադարանում է։ Ձեռագրի անվտանգությունն ապահովելու համար այն հանրությանը ներկայացվում է միայն երկու տարին մեկ անգամ։ Վաճառքի գինը՝ 11 700 000$։

էլեկտրականություն և մագնիսականություն: Ի՞նչն է ավելի արդյունավետ, մագնիսը թե՞ էլեկտրամագնիսը:

Էլեկտրականություն

Էլեկտրականությունը մեր տրամադրության տակ գտնվող էներգիայի ամենաօգտակար տեսակներից է: Էլեկտրականությամբ են աշխատում գրպանի լապտերները, հեռուստացույցները, սառնարանները, լվացքի մեքենաները, էլեկտրաքարշները և շատ սարքեր ու սարքավորումներ: Էլեկտրականությունը ստացվում է ինչպես մեր ձեռքին գտնվող փոքրիկ մարտկոցներից, այնպես էլ մեզանից հեռու գտնվող հսկա գեներատորներից:

Հազարամյակներ շարունակ մարդիկ ականատես են եղել բնության ահեղ երևույթին՝ կայծակի շլացուցիչ բռնկմանը, և միայն մեզանից շուրջ 100 տարի առաջ նրանք սովորեցին օգտագործել բնության այդ ուժը:

Բնության մեջ կան լիցքավորված մանրագույն մասնիկներ: Դրանց մի մասն ունի դրական, մյուսը՝ բացասական լիցք: Բացասական լիցքով ամենափոքր մասնիկները կոչվում են էլեկտրոններ: Դրանք կարող են ուղղորդված շարժվել մետաղե հաղորդիչների ներսում: Հենց այդ լիցքավորված մասնիկների կանոնավոր հոսքը մի ուղղությամբ՝ էլեկտրական հոսանքն է:

Այն նյութերը, որոնց միջով կարող է էլեկտրական հոսանք անցնել, կոչվում են հաղորդիչներ: Մետաղները, օրինակ՝ պղինձը և ալյումինը, լավ հաղորդիչներ են: Ածխածինը (գրաֆիտ) նույնպես հաղորդիչ է: Նյութերը, որոնք հոսանք չեն հաղորդում, կոչվում են մեկուսիչներ: Վերջիններիս թվին են պատկանում ռետինը և պլաստմասսաները: Էլեկտրական մալուխների հաղորդալարը պատրաստվում է պղնձից և փաթաթվում մեկուսիչով, որպեսզի հոսանքը մի հաղորդալարից չանցնի մյուսին կամ մալուխին ձեռք տվողին:

Մագնիսականություն

Մագնիսականությունը դա մագնիսական փոխազդեցությամբ պայմանավորված երևույթների համախումբ է՝ որոշակի մետաղների և մագնիսների ներգրավման և վանման երեւույթ: Ֆիզիկայում մագնիսականությունը սահմանվում է որպես մագնիսների գրավիչ ուժ, որոնք ունեն դրական և բացասական բևեռ, որը հայտնի է որպես դիպոլ: Այսպիսով, մագնիսական դիպոլի հատկությունը հայտնում է, որ ինչպես բևեռները վանում են, և հակառակ բևեռները ձգվում են: Այդ փոխազդեցությունը մակրոսկոպիկ մասշտաբներով դրսևորվում է էլեկտրական հոսանքների, հոսանքի և մագնիսի, ինչպես նաև մագնիսների միջև: Ավելի ընդհանուր ձևով մագնիսականությունը կարելի է սահմանել իբրև լիցքավորված շարժվող մասնիկների փոխազդեցության հատուկ տեսակ, որն իրագործվում է մագնիսական դաշտի միջոցով:

Մագնիսականությունը լայն կիրառություն է գտել ժամանակակից գիտության և տեխնիկայի բազմազան բնագավառներում: Մեր օրերում նյութի մագնիսական հատկությունների ուսումնասիրման հիման վրա հաջողվել է ստեղծել նոր մագնիսական նյութեր, որոնք օգտագործվում են էլեկտրատեխնիկայում, ռադիոտեխնիկայում և ավտոմատիկայում: Այն նաև կիրառություն ունի պինդ մարմնի ֆիզիկայում, քիմիայում, կենսաբանության և բժշկության մեջ:

Էլեկտրամագնիս և մագնիս

Մշտական մագնիսը այն առարկան է, որը պատրաստված է նյութից, որը մագնիսացված է և ստեղծում է իր կայուն մագնիսական դաշտը: Ինչպես անունն է հուշում, մշտական մագնիսը «մշտական» է: Սա նշանակում է, որ այն միշտ ունի մագնիսական դաշտ և միշտ ցուցադրելու է մագնիսական վարքագիծ:

Էլեկտրամագնիսը պատրաստված է մետաղալարից, որը գործում է որպես մագնիս, երբ դրա միջով էլեկտրական հոսանք է անցնում: Հաճախ էլեկտրամագնիսը փաթաթվում է պողպատի նման ֆերոմագնիսական նյութի միջուկի շուրջ, որն ուժեղացնում է կծիկի արտադրած մագնիսական դաշտը:

Մշտական մագնիսի մագնիսական հատկությունները գոյություն ունեն, երբ մագնիսը (մագնիսացվում է): Էլեկտրամագնիսական մագնիսը ցուցադրում է մագնիսական հատկություններ միայն այն դեպքում, երբ դրա վրա էլեկտրական հոսանք է կիրառվում: Այսպիսով, դուք կարող եք տարբերակել երկուսը: Մագնիսները, որոնք դուք ամրացրել եք ձեր սառնարանում, մշտական մագնիսներ են, մինչդեռ էլեկտրամագնիսները AC շարժիչների հիմքում ընկած սկզբունքն են:

Մշտական մագնիսի ուժը կախված է դրա ստեղծման համար օգտագործվող նյութից: Էլեկտրամագնիսի ուժը կարող է ճշգրտվել էլեկտրական հոսանքի քանակով, որը թույլ է տալիս հոսել դրա մեջ: Արդյունքում, նույն էլեկտրամագնիսը կարող է ճշգրտվել տարբեր ուժի մակարդակների համար:

Եթե մշտական մագնիսը կորցնի իր մագնիսական հատկությունները, ինչպես դա անում է տաքացնելով մինչև (առավելագույն) ջերմաստիճան, ապա այն կվերածվի անօգուտ, և նրա մագնիսական հատկությունները կարող են վերականգնվել միայն վերամագնիսացման միջոցով: Ընդհակառակը, էլեկտրամագնիսը կորցնում է իր մագնիսական ուժը ամեն անգամ, երբ էլեկտրական հոսանքը հանվում է և նորից դառնում մագնիսական, երբ էլեկտրական դաշտը մտնում է:

Մշտական մագնիսի հիմնական առավելությունը էլեկտրամագնիսների նկատմամբ այն է, որ մշտական մագնիսը չի պահանջում էլեկտրական էներգիայի անընդհատ մատակարարում իր մագնիսական դաշտը պահպանելու համար: Այնուամենայնիվ, էլեկտրամագնիսների մագնիսական դաշտը կարող է արագորեն կառավարվել լայն տիրույթում՝ վերահսկելով էլեկտրամագնիսին մատակարարվող էլեկտրական հոսանքի քանակը:

Երևի թե շատերն են նայել 1939թ-ին թողարկված “Օզի կախարդը” ֆիլմը, բայց քչերը գիտեն, թե ինչպիսի դաժան պայմաններում է այն նկարահանվել: Այս ֆիլմը համարվում է երբևէ նկարահանված ամենավտանգավոր ֆիլմերից մեկը: Թեև բարձր թռիչքներ չկային, ոչ մի ատրճանակ կամ բլանկ, դերասանական կազմը և անձնակազմը ստիպված եղան պայքարել բավականին սարսափելի բաների հետ, որպեսզի նկարահանեին բոլոր ժամանակների ամենասիրված ֆիլմը: “Օզի կախարդը” թողարկման տարիներին հոլիվուդյան ստուդիայի ղեկավարները օգտագործում էին ցանկացած անհրաժեշտ միջոց՝ իրենց ուզած արդյունքը ստանալու համար:

Ահա մի քանի տանջանքներ, որոնց միջով դերասանները անցնում էին նկարահանման ընթացքում՝

Թիթեղյա մարդ

Թիթեղյա մարդու դիմահարդարումը արծաթագույն էր և պարունակում էր ալյումինի փոշի, որից դերասանը խիստ ալերգիա ուներ, ինչի հետևանքով նա շաբաթներ էր անցկացնում հիվանդանոցում՝ հազիվ շնչելով, մկանների կծկելով և ավելի շատ ժամանակ ստուդիայից հեռու՝ լիովին ապաքինվելու համար: Մինչ նա հեռացել էր, նրա աշխատանքը տրվել է ուրիշին, ինչը այսօր չափազանց անօրինական պրակտիկա կլիներ:

Թիթեղյա մարդու զգեստն այնքան կոշտ էր, որ դերասանի հանգստանալու միակ միջոցը թեքված տախտակ օգտագործելն էր: Սա սովորական էր այն ժամանակաշրջանում դերասանների համար, որոնց կարում էին այնպիսի զգեստներ, որ թեքվելը տարբերակ չէր: Բայց, պարզապես պատկերացրեք, որ դուք կլինեք կոշտ հագուստի մեջ և նույնիսկ չեք կարող նստել ձեր ընդմիջումներին:

Վախկոտ առյուծ

Վախկոտ առյուծի զգեստը, որը պատրաստված էր իսկական առյուծի կաշվից, վտանգավոր շոգ էր, և ներսում գտնվող դերասանը իսկապես գերտաքանում էր: Բացի այդ, այն կշռել է մեկ տոննա: Պարզապես պատկերացրեք դա ստուդիայի թեժ լույսերի տակ։

“Օզի կախարդի” նկարահանման հրապարակն այնքան շոգ էր, քանի որ նկարահանման համար անհրաժեշտ վառ լույսերը տեխնիկապես գունավոր էին, որ անձնակազմից շատերը, ըստ տեղեկությունների, ուշագնաց էին լինում դրանց տակ, և հաճախակի ընդմիջումներ էին անհրաժեշտ նկարահանման հրապարակում գտնվող մարդկանց մեծ մասին:

Չար կախարդ

Մարգարեթ Հեմիլթոնը խաղում էր Չար կախարդի դերը և ծանր այրվեց (և նրա կասկադյորը վիրավորվեց նաև մեկ այլ վթարի ժամանակ), երբ թակարդի դուռը չկարողացավ հեռացնել նրան այն տեսարանից, որտեղ կենդանի պիրոտեխնիկական սարքը պատում էր նրան կայծերի և ծխի մշուշով:

Նա 2 ամսով դուրս էր եկել աշխատանքից՝ ապաքինվելով իր վնասվածքներից, որոնք այն ժամանակ գրեթե չլսված արձակուրդ էին Հոլիվուդի արագընթաց և դաժան աշխարհի համար:

Դորոթի

Ջուդի Գարլենդին տրվել է ադրենալինի մշտական հոսք՝ նրան հանգստացնելու համար, իսկ հետո Սեկոնալին՝ օգնելու նրան քնել գիշերը, և այդ ընթացքում նա խստորեն վերահսկվում էր, որ որևէ քաշ չհավաքի: Գարլանդը սննդակարգով ուտում էր միայն սուրճ և հավի ապուր, ինչպես նաև ծխախոտ՝ ախորժակը զսպելու համար: Գարլանդին անխնա կորսետավորել էին, որպեսզի ավելի մանկան տեսք տա իր տարազով:

Նկարահանումների ժամանակ Գարլենդը ընդամենը 16 տարեկան էր, բայց նախկինում սովոր էր նման վերաբերմունքի. մայրը հաճախ էր այդպիսի դեղահաբեր տալիս իր դստերը՝ ուրիշ նկարահանումների համար:

Խրտվիլակ և մյուսներ

Եվ եթե թմրանյութերը, անորեքսիան, կրակը, ջերմությունը և թունավոր դիմահարդարումը բավարար չէին ձեզ տպավորելու համար, ապա մտածեք սա. կակաչի տեսարանի ձյունը մաքուր ասբեստի քրիզոտիլի մանրաթելեր էր: Խրտվիլակի զգեստը նույնպես պատրաստված էր քաղցկեղածին նյութից, ինչպես և չար կախարդի ավելը:

Չնայած այն հանգամանքին, որ ասբեստի օգտագործման վերաբերյալ առողջական մտահոգությունները բարձրացվել էին դեռևս 1890-ական թվականներին, այն սահմանափակված չէր ընդհանուր օգտագործման համար մինչև 1970-ականները: Մենք իսկապես չէինք պատկերացնում, որ այս խորհրդանշական ֆիլմը դերասանների համար մահացու թակարդ էր:

Աղբյուրներ՝ 1, 2

Ֆիլմերը երկար ճանապարհ են անցել՝ պարզապես կողմնակի ցուցադրական տեսարժան վայրերից վերածվելով համաշխարհային զվարճանքի արդյունաբերության: Յուրաքանչյուր ֆիլմ որոշակի ազդեցություն է թողնում իր դիտողների վրա, թեև շատ քիչ ֆիլմեր կան, որոնք կարող են պնդել, որ մշակութային առումով նշանակալի ազդեցություն են ունեցել հասարակության վրա: Ահա այդպիսի ֆիլմերի մի քանի օրինակ։

Սև ձուկ (2013)

Սև ձուկը ցույց է տալիս այն դաժանությունը, որը տեղի է ունենում SeaWorld-ի նման զվարճանքների պուրակներում: Թիլիկումը՝ ֆիլմի կենտրոնական կետը, սպանել է երեք մարդու, սակայն այս ֆիլմը մեզ ցույց է տալիս, որ մարդիկ, ոչ թե կետերը, մեղավոր են այս խելացի կենդանիներին գերության մեջ պահելու համար: Blackfish-ի թողարկման տարում SeaWorld-ի ժողովրդականությունը կտրուկ ընկավ: Նրանց իմիջն այնքան է վնասվել, որ 2014 թվականին նրանց բաժնետոմսերը 50%-ով ընկել են։ Անսասան ֆիլմի և դրա ազդեցության վրա, թե ինչպես ենք մենք ապրում կենդանիների և զվարճանքի մասին, SeaWorld-ը 2016-ին հայտարարեց, որ գերության մեջ գտնվող կետերի ներկայիս սերունդը կլինի նրանց վերջինը:

Ֆիլադելֆիա (1993)

Վերջին տարիներին շատ անհավանական ֆիլմեր և հեռուստատեսային թողարկումներ են եղել, որոնք զգայուն և հուզիչ կերպով ներկայացրել են 80-ականների ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի համաճարակը: Այնուամենայնիվ, երբ 1993-ին Ֆիլադելֆիան ազատ արձակվեց, դեռևս զանգվածային նախապաշարմունքներ կային լրատվամիջոցներում և խուճապ ամբողջ հասարակության մեջ:
Ֆիլմը գլոբալ թիթեռի էֆեկտ ուներ և նշանավորեց փոփոխությունը դեպի համաճարակի ավելի կարեկից հայացք: Թերևս տեսնելը, որ Թոմ Հենքսը` համաշխարհային պաշտամունքի հեղինակը, մարմնավորում է մարդասպան հիվանդությամբ տառապող մեկին, նշանակում է, որ մարդիկ կարողացել են մարդկայնացնել զոհերին այնպես, ինչպես որ լրատվամիջոցները հաճախ չեն կարողանում անել:

Բեմբի (1942)

Երբ այն թողարկվեց, Բեմբին ամենահավակնոտ Disney-ի անիմացիան էր մինչ այժմ: Խաղում կար երկու անիմացիոն ոճ:
Բայց, իհարկե, միայն անիմացիոն ոճը չէ, որ աղմուկ բարձրացրեց: Այդ տեսարանի արդյունքում, որտեղ Բեմբին դաժանաբար կորցնում է մորը որսորդի ատրճանակից։ Որսորդներն այնքան հուզվեցին այս մուլտֆիլմից, որ շուտով հրաժարվեցին իրենց հոբբից՝ 50%-ով նվազեցնելով որսորդների թիվը։ Այս, այսպես կոչված, «Բամբիի էֆեկտը» նշանակում էր, որ նա շուտով դարձավ կենդանիների իրավունքների պաշտպանության ազգային խորհրդանիշ՝ փոխելով որսորդական արդյունաբերության ընթացքը և դրան մասնակցողներին:

Բերմուդյան եռանկյունին Ատլանտյան օվկիանոսի առասպելական հատվածն է, որը մոտավորապես սահմանափակված է Մայամիով, Բերմուդյան կղզիներով և Պուերտո Ռիկոյով: Այնտեղ տասնյակ նավեր և ինքնաթիռներ են անհետացել: Այս դժբախտ պատահարներից մի քանիսը շրջապատում են անբացատրելի հանգամանքներ, այդ թվում՝ մեկը, երբ ԱՄՆ ռազմածովային ուժերի ռմբակոծիչների օդաչուները ապակողմնորոշվել են տարածքի վրայով թռչելիս. ինքնաթիռներն այդպես էլ չգտնվեցին: Մյուս նավակներն ու ինքնաթիռները, կարծես, անհետացել են տարածքից լավ եղանակին, նույնիսկ առանց վտանգի հաղորդագրությունների ռադիոհաղորդումների: Բայց թեև Բերմուդյան եռանկյունու վերաբերյալ բազմաթիվ երևակայական տեսություններ են առաջարկվել, դրանցից ոչ մեկը չի ապացուցում, որ այնտեղ առեղծվածային անհետացումներն ավելի հաճախ են տեղի ունենում, քան օվկիանոսի այլ լավ ճանապարհորդված հատվածներում: Իրականում մարդիկ ամեն օր նավարկում են տարածքում առանց միջադեպերի:

Բերմուդյան եռանկյունու լեգենդը

Տարածքը, որը կոչվում է Բերմուդյան եռանկյունի կամ Սատանայի եռանկյունի, ընդգրկում է մոտ 500,000 քառակուսի մղոն օվկիանոս Ֆլորիդայի հարավ-արևելյան ծայրից: Երբ Քրիստոֆեր Կոլումբոսը նավարկեց դեպի Նոր աշխարհ, նա հայտնեց, որ մի գիշեր կրակի մեծ բոց (հավանաբար երկնաքար) ընկավ ծովը, և որ մի քանի շաբաթ անց մի տարօրինակ լույս հայտնվեց հեռավորության վրա: Այնուամենայնիվ, անբացատրելի անհետացումների մասին հաղորդագրություններն իրականում հանրության ուշադրությունը գրավեցին մինչև 20-րդ դարը: Հատկապես մի ողբերգություն տեղի ունեցավ 1918 թվականի մարտին, երբ 542 ոտնաչափ երկարությամբ նավատորմի բեռնատար նավը, որում ավելի քան 300 մարդ էր և 10,000 տոննա մանգանի հանքաքար, խորտակվեց Բարբադոսի և Չեսապիքի ծովածոցի միջև։ Անձնակազմից երբեք SOS վթարի զանգ չեն ուղարկել, չնայած դրա համար նախատեսված սարքավորումներին, և լայնածավալ որոնումներով բեկորներ չեն հայտնաբերվել:
1941 թվականին կիկլոպների քույր նավերից երկուսը նույն ճանապարհով անհետացան առանց հետքի։

Ենթադրաբար, սկսեց ձևավորվել մի օրինաչափություն, երբ Բերմուդյան եռանկյունիով անցնող նավերը կա՛մ անհետանում էին, կա՛մ լքված հայտնաբերվում: Այնուհետև, 1945 թվականի դեկտեմբերին, նավատորմի հինգ ռմբակոծիչներ՝ 14 մարդ տեղափոխելով, թռան Ֆորտ Լոդերդեյլ, Ֆլորիդայի օդանավակայանից, որպեսզի փորձնական ռմբակոծություններ իրականացնեն մոտակա ծանծաղուտների վրա: Բայց երբ իր կողմնացույցները ակնհայտորեն անսարք էին, առաքելության ղեկավարը, որը հայտնի է որպես Թռիչք 19, լրջորեն մոլորվեց: Բոլոր հինգ ինքնաթիռներն էլ աննպատակ թռչում էին այնքան ժամանակ, մինչև վառելիքը սպառվեց և ստիպված եղան ցած նետվել ծովում: Նույն օրը անհետացել է նաև փրկարար ինքնաթիռը և նրա 13 հոգանոց անձնակազմը։

Բերմուդյան եռանկյունու տեսություններ և հակատեսություններ

Բերմուդյան եռանկյունում լրացուցիչ առեղծվածային պատահարներ էին տեղի ունեցել, երբ հեղինակ Վինսենթ Գադիսը հորինեց «Բերմուդյան եռանկյունի» արտահայտությունը 1964-ին ամսագրի հոդվածում: Պատահարների օրինակ է՝ երեք մարդատար ինքնաթիռներ, որոնք կործանվեցին՝ չնայած «ամեն ինչ լավ է» հաղորդագրություն ուղարկելուն: Չարլզ Բեռլիցը լեգենդն էլ ավելի ոգեշնչեց 1974 թվականին՝ լեգենդի մասին սենսացիոն բեսթսելլերով: Այդ ժամանակից ի վեր, պարանորմալ գրողներից շատերը եռանկյունու ենթադրյալ մահաբերության համար մեղադրել են ամեն ինչ՝ այլմոլորակայիններից, Ատլանտիսից և ծովային հրեշներից մինչև ժամանակի աղավաղումներ և հակադարձ ձգողականության դաշտեր, մինչդեռ ավելի գիտական մտածող տեսաբանները մատնանշել են մագնիսական անոմալիաները, ջրային հոսքերը կամ մեթանի գազի հսկայական ժայթքումները օվկիանոսի հատակում:

Սակայն, ամենայն հավանականությամբ, առեղծվածը լուծող մեկ տեսություն չկա։ Չնայած փոթորիկները, խութերը և Գոլֆստրիմը կարող են այնտեղ նավիգացիոն մարտահրավերներ առաջացնել, ծովային ապահովագրությունը Բերմուդյան եռանկյունին չի ճանաչում որպես հատկապես վտանգավոր վայր:

Ուղեղի խորանիստ խթանումը Պարկինսոնի հիվանդության և մի շարք այլ շարժողական խանգարումների բուժումն է, որի ժամանակ գլխուղեղի խորքում իմպլանտացվում են էլեկտրոդներ, որոնք էլեկտրական հոսանք են փոխանցում ուղեղի որոշ հատվածներին: Էլեկտրոդները հոսանք են ստանում՝ նրանց լարերով ամրացված նեյրոխթանիչից: Այն տեղադրում են կրծքավանդակի մաշկի տակ անրակի շրջանում:

Էլեկտրոդների տեղադրումը կատարվում է ստերեոտակտիկ եղանակով, երբ գլխուղեղի եռաչաթ պատկերի վրա որոշվում են այն կոորդինատները, որտեղ գտնվում է համապատասխան կորիզը: Խթանվում են այն կորիզները, որոնց աշխատանքը խանգարված է Պարկինսոնի հիվանդության ժամանակ: Այդ խթանումը բերում է այդ կորիզների նեյրոնների գործունեության կարգավորման և հիվանդության ախտանիշների՝ դողի, դանդաղկոտության, մկանային կարկամության թեթևացման:

Չնայած նրան, որ այս վիրահատությունը չի կարող բուժել Պարկինսոնի հիվանդությունը, այն զգալիորեն բարձրացնում է պացիենտների կյանքի որակը և աշխատունակությունը:

Առանց էլեկտրաէներգիայի ժամանակակից քաղաքակրթությունը չի կարող գոյություն ունենալ: Դա մեզ թանկ արժե. էլեկտրաէներգիա արտադրելու ուղիների մեծ մասն անուղղելի վնաս է հասցնում բնությանը: Բայց դա կարող է փոխվել, եթե օգտագործվեն այլընտրանքային ռեսուրսներ։

Էներգիայի ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա, թերեւս, ամենալուրջ խնդիրն է։ Ավանդական էներգետիկ օբյեկտների կողմից մթնոլորտ արտանետվող ջերմոցային գազերը ոչ միայն աղտոտում են մթնոլորտը և վնասում օզոնային շերտը: Նրանք փոխում են ծովի ջրի բաղադրությունն ու թթվայնությունը, դանդաղեցնում բույսերի աճը։

Էներգիայի այլընտրանքային աղբյուրները վերականգնվող էներգիայի ռեսուրսներն են, որոնք ստացվում են հիդրոէներգիայի, քամու, արևային էներգիայի, երկրաջերմային էներգիայի, կենսազանգվածի և մակընթացային էներգիայի օգտագործմամբ: Ի տարբերություն հանածո վառելիքի, ինչպիսիք են նավթը, բնական գազը, ածուխը և ուրանի հանքաքարը, էներգիայի այս աղբյուրները չեն սպառվում, ինչի պատճառով էլ դրանք կոչվում են վերականգնվող:

1. Արևային էներգիա

Արևը Երկրի վրա էներգիայի հիմնական աղբյուրն է, քանի որ ամեն տարի մեր մոլորակին հարվածում է մոտ 173 PW (կամ 173 միլիոն ԳՎտ) արևային էներգիա, ինչը ավելի քան 10 հազար անգամ գերազանցում է համաշխարհային էներգիայի կարիքները: Տանիքում կամ բաց տարածքներում ֆոտոգալվանային մոդուլները արևի լույսը վերածում են էլեկտրական էներգիայի՝ օգտագործելով կիսահաղորդիչներ՝ հիմնականում սիլիցիում: Արևային կոլեկտորները ջերմություն են արտադրում ջեռուցման և տաք ջրի արտադրության, ինչպես նաև օդորակման համար:

Արևային մարտկոցները կարող են էներգիա առաջացնել ամպամած եղանակին և նույնիսկ ձյան տեղումներին: Առավելագույն արդյունավետության համար դրանք պետք է տեղադրվեն որոշակի անկյան տակ՝ որքան հեռու է հասարակածից, այնքան մեծ կլինի վահանակների տեղադրման անկյունը:

2. Քամու էներգիա

Քամին որպես շարժիչ ուժ օգտագործելը երկար ավանդույթ է: Հողմաղացներն օգտագործվում էին ալյուր աղալու, սղոցելու համար և որպես պոմպակայան կամ ջրամբար։ Ժամանակակից հողմատուրբինները էլեկտրաէներգիա են արտադրում քամու էներգիայից: Նախ՝ նրանք քամու կինետիկ էներգիան վերածում են ռոտորի մեխանիկական էներգիայի, իսկ հետո՝ էլեկտրական էներգիայի։

Քամու էներգիան վերականգնվող էներգիայի ամենաարագ զարգացող տեխնոլոգիաներից մեկն է: Վերջին երկու տասնամյակների ընթացքում ցամաքային և ծովային հողմային էներգիայի արտադրության համաշխարհային հզորությունը աճել է գրեթե 75 անգամ՝ 1997 թվականի 7,5 ԳՎտ-ից մինչև 2018 թվականը մոտ 564 ԳՎտ:

3. Ջրի էներգիա

Նույնիսկ Հին Եգիպտոսում և Հռոմեական կայսրությունում ջրի էներգիան օգտագործվում էր աշխատանքային մեքենաները, այդ թվում՝ ջրաղացները վարելու համար։ Միջնադարում Եվրոպայում ջրաղացներն օգտագործվում էին սղոցարաններում և ցելյուլոզայի և թղթի գործարաններում: 19-րդ դարի վերջից ջրի էներգիան ակտիվորեն օգտագործվում է էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար։

4. Երկրաջերմային էներգիա

Երկրաջերմային էներգիան օգտագործում է երկրի ջերմությունը՝ էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար։ Ընդերքի ջերմաստիճանը թույլ է տալիս տաքացնել Երկրի վերին շերտերը և ստորգետնյա ջրամբարները։ Նրանք արդյունահանում են հողի երկրաջերմային էներգիան փոքր հորերի օգնությամբ, դա մեծ ներդրումներ չի պահանջում։ Այն հատկապես արդյունավետ է այն շրջաններում, որտեղ տաք աղբյուրները գտնվում են երկրի ընդերքի մակերեսին մոտ:

5. Մակընթացության և հոսքի էներգիա

Մակընթացությունները և ալիքները էներգիա ստանալու ևս մեկ միջոց են: Նրանք ստիպում են պտտել գեներատորը, որը պատասխանատու է էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար։ Այսպիսով, էլեկտրաէներգիա արտադրելու համար ալիքային էլեկտրակայանները օգտագործում են հիդրոդինամիկական էներգիա, այսինքն՝ էներգիա, ճնշման անկում և ծովային ալիքների ջերմաստիճանի տարբերություն։ Այս ոլորտում հետազոտությունները դեռ շարունակվում են, սակայն փորձագետներն արդեն հաշվարկել են, որ միայն Եվրոպայի ափերը կարող են տարեկան արտադրել ավելի քան 280 ՏՎտժ էներգիա, ինչը Գերմանիայի էներգիայի սպառման կեսն է։
Նման շատ ավելի այլընտրանքային ռեսուրսներ կան:

Ինչպե՞ս կարող եք աստիճանաբար անցնել այլընտրանքի

Սպառման ներկա մակարդակում նավթի ու գազի ապացուցված պաշարները մարդկությանը կբավականացնեն 40-45 տարի։ Այս կարճ ժամանակահատվածում մենք պետք է սովորենք անել առանց ավանդական վառելիքի: Սա հատկապես վերաբերում է այն երկրներին, որոնք չունեն սեփական ածխաջրածնային պաշարներ: