Հարցեր.

1.Ի՞նչ գիտեք ատոմային էներգիայի մասին։

Ատոմային միջուկների կայունությունը որոշվում է կապի էներգիայով։ Որքան ավելի կայուն է միջուկը, այնքան մեծ է կապի էներգիան։

2.Ի՞նչ է մեխանիկական աշխատանքը, ի՞նչ բանաձևով է այն  որոշվում։

Մեխանիկական շարժումը որոշակի ժամանակահատվածում մարմնի դիրքի փոփոխություն է այլ մարմինների նկատմամբ:

A=F * S

778-781 (մնացածից ցանկացած 2-ը)., 790

778. Գրե՛ք այն բոլոր ամբողջ թվերը, որոնք կոորդինատային ուղղի վրա գտնվում են հետևյալ թվերի միջև.

բ) -6 1/4 և 0

-6, -5, -4, -3, -2, -1

դ) -9 16/21 և -2 14/27

-9, -8, -7, -6, -5, -4, -3

զ) +8 18/25 և +18 1/10

9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18

779. Ի՞նչ թվանշաններ կարելի է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ անհավասարություն.

բ) -*447*/500 > -6 447/500

-14471/500 > -6 447/500

դ) -11/14 < -1*/14

-11/14 < -10/14

զ) -2*/3 < -23/3

-29/3 < -23/3

780. Կատարե՛ք գումարում.

բ) (-9 1/5) + (-5 3/5) = -(9+5) + 1/5 + 3/5 = -14 4/5

դ) (-17 4/5) + (-1 3/100) = -(17 + 1) + 4/5 + 3/100 = -18 80 + 3/100 = -18 83/100

781. Կատարե՛ք հանում.

բ) (+14 7/9) – (-28 8/9) = -(28-14) – 8/9 — 7/9 = -14 1/9

դ) (-19 2/5) – (-3/4) = -19 2/5 + 3/4 = -19 8 + 15/20 = -19 23/20

790. Քանի՞ ժամով է սովորական տարվա (365 օր) 7/219 մասը ավելի նրա 2/73 մասից։

365 = 365 * 24 = 8760

8760 * 7/219 = 280

8760 * 2/73 = 240

280 — 240 = 40

1. Կարո՞ղ են արդյոք շարժվել էլեկտրական լիցքերը։
2. Ի՞նչ է էլեկտրական հոսանքը։
3. Ո՞ր նյութերն են էլեկտրականության հաղորդիչներ։
4. Այլ կերպ ինչպե՞ս են անվանում էլեկտրականության ոչ հաղորդիչները։
5. Ի՞նչ օրինակներով կարող եք ցույց տալ հոսանքի ջերմային, մագնիսական և քիմիական ազդեցությունները։
6. Ի՞նչ կանոններ պետք է պահպանել էլեկտրական հոսանքից օգտվելիս։

1. Այո նրանք կարող են շարժվել։
2. Էլեկտրական հոսանքը լիցքերի ուղղորդած շարժումն է։
3. Մետաղները, գրանիտը կենդանու կամ մարդու մարմինները, խոնավ հողը և այլն։
4. Ոչ հաղորդիչներին անվանում են նաև մեկուսիչներ։
5. Հոսանքի ջերմային ազդեցության վրա է հիմնված բոլոր ջեռուցիչ սարքերի, շիկացման լամպերի աշխատանքը, որոնցում էլեկտրական էներգիան փոխակերպվում է ջերմային կամ լուսային էներգիայի։ Հաղորդիչի միջով հոսանք անցնելիս նրա մոտ տեղադրված մագնիսական սլաքը շրջվում է։ Երբ մեխի վրա փաթաթված լարով հոսանք է անցնում, մեխը մագնիսանում և ձգվում է երկաթի խարտվածքը։ Բաժակի մեջ լցրեք պղնձարջասպի լուծույթ։ Վերջինիս միջով հոսանք անցնելիս գրպանի մարտկոցի բացասական բևեռին միացված ձողի վրա կառաջանա պղնձի գորշ կարմրավուն նստվածք։ Դա հոսանքի քիմիական ազդեցության արդյունքն է։
6.  Վտանգավոր չէ, երբ փորձերը կատարում եք գրպանի լապտերի մարտկոցներով։ Տանը և դպրոցում շատ հաճախ գորխ եք ունենում լուսավորության ցանցի հոսանքի հետ, որը   կարող է շատ վտանգավոր լինել, եթե չպահպանեք էլեկտրական հոսանքից օգտվելու կանոնները․

1. Դպրոցում էլեկտրական շղթաներ հավաքելու ժամանակ սկզբից պետք է միացնել բոլոր լարերը՝ բացի հոսանքի աղբյուրից եկող լարերից։ Վերջիններս պետք է միացնել միայն այն ժամանակ, երբ ձեր կազմած շղթան մանրազնին ստուգվել է ուսուցչի կողմից։
2. Չի կարելի օգտագործել ջեռուցման բաց մասերով ինքնաշեն էլեկտրական սարքեր։
3. Չի կարելի օգտագործել ջեռուցման բաց մասերով ինքնաշեն էլեկտրական սարքեր։

Ցանկացած պարագայում, եթե որևէ առնչություն եք ունենում էլեկտրականության հետ, անհրաժեշտ է լինել չափազանց զգույշ և յուրաքանչյուր գործողությունից առաջ խորհրդակցել մեծահասակների հետ։

1.Տյառնընդառաջի տոնի համար երեխաները հավաքեցին չորացած ճյուղեր և Մմի գերան, որպեսզի խարույկ վառեն:  Գերանը 12 մասի կտրելու համար քանի° տեղից է պետք սղոցել:

Պատասխան՝ 11:

2.Գայանեն Երևանից մեկնեց Գյումրի: Գնացքը կազմված էր 10 վագոնից: Գայանեն նստած է վերջից հաշված երրորդ վագոնում:Սկզբից հաշված որերորդ վագոնում է գտնվում Գայանեն:

Պատասխան՝ 7:

3.Հասմիկը սկսեց դասավորել գաթաները ափսեի մեջ սկսած 7-րդ գաթայից: Քանի°գաթա տեղավորեց նա ափսեի մեջ, եթե վերջին գաթան 27-ն էր:

Պատասխան՝ 20:

4.Քանի՞ թիվ կա,որ մեծ է 46-ից և փոքր է 66-ից:

Պատասխան՝ 20:

4. Раскройте скобки.

Почт́ и сто лет ид́ут на сц́енах мн́огих (те́атры) театров м́ира пь́есы А.П. Ч́ехова. Почему так попул́ярен Ч́ехов? В чём секр́ет его (усп́ех) успеха? Кон́ечно, пр́ежде всеѓ о, в (тал́ант) таланте. Но ещё и в (доброт́ а) доброте, в (люб́овь) любви и (уваж́ение) уважении к (л́юди) людям. Он ненав́идел (ложь) ложь и (нас́илие) насилие, в́ерил в (челов́ек) человека в еѓ о (ум) ум и (тал́ант) талант. Ч́ехов заќончил медиц́инский факульт́ет Мосќовского университ́ета. Мн́огие ѓоды он раб́отал (врач) врачом. Он беспл́атно леч́ил (л́юди) людей, постр́оил на сво́и д́еньги (больн́ица) больницу. Он мечт́ал о здор́овом, ́умном, тал́антливом (челов́ек) человеке. И сеѓодня на (сц́ены) сценах (Л́ондон) Лондона, (Пар́иж) Парижа, (Рим) Рима, (Москв́ а) Москвы и (Тель-Ав́ив) Тель-Авива жив́ут, страд́ают, над́еются и в́ерят ч́еховские гер́ои.

Երվանդունիներ

Գտնել և գրել տեղեկություններ պոեմի մասին

«Թմկաբերդի առումը» պոեմը Թումանյանը գրել է 1902 թվականին։ Առաջին անգամ տպագրվել է «Մուրճ» ամսագրում 1905 թվականին։ Այնուհետև հեղինակի կենդանության ժամանակ պոեմը տպագրվել է վեց անգամ։ Պոեմի նյութը Հովհաննես Թումանյանը վերցրել է ժողովրդական բանահյուսությունից։ Այն «Թմկաբերդի առումը» վերնագրով գրի է առել Երվանդ Լալայանն իր «Ջավախքի բուրմունքը» բանաստեղծական նյութերի ժողովածուի մեջ։ Թումանյանը ձգտել է պոեմին որքան հնարավոր է պատմական իրադարձության բնույթ հաղորդել և փիլիսոփայական ընդհանրացումներ կատարել։ Պոեմում Թումանյանը վառ է պահում մարդու կոչման, լավ ու բարի գործ կատարելու գաղափարը և դրան հակադրում չար և վատը։ Թումանյանին հետաքրքրել է կանանց մատնությամբ ամրոցներ գրավելու մոտիվները, և նա, այս հիմնական սբաղմունքներից բացի, ուսումնասիրել է նաև համանման այլ ավանդազրույցներ։ Հովհաննես Թումանյանը պոեմը գրելուց առաջ՝ 1901-ին, այցելում է Թմբկաբերդ, բերդի ավերակները դիտել է դիմացի Գյումուրդա գյուղից և իրական ազդակներից ստացած տպավորություններով հարստացրել իր ներշնչանքը։

1.Прочитайте текст

Зимой море замёрзло. Рыбаки собрались на лёд ловить рыбу. Взяли сети и поехали на санях по льду. Поехал и рыбак Андрей, а с ним его сынишка Володя. Выехали далеко-далеко. И куда кругом ни глянь, всё лёд и лёд: это так замёрзло море. Андрей с товарищами заехал дальше всех. Наделали во льду дырок и сквозь них стали запускать сети. День был солнечный, всем было весело. Володя помогал выпутывать рыбу из сетей и очень радовался, что много ловилось. Уже большие кучи мороженой рыбы лежали на льду. Володин папа сказал:

— Довольно, пора по домам.

Но все стали просить, чтоб остаться ночевать и с утра снова ловить. Вечером поели, завернулись поплотней в тулупы и легли спать в санях. Володя прижался к отцу, чтоб было теплей, и крепко заснул.

Вдруг ночью отец вскочил и закричал:

— Товарищи, вставайте! Смотрите, ветер какой! Не было бы беды!

Все вскочили, забегали.

— Почему нас качает? — закричал Володя.

А отец крикнул:

— Беда! Нас оторвало и несёт на льдине в море.

Все рыбаки бегали по льдине и кричали:

— Оторвало, оторвало!

А кто-то крикнул:

— Пропали!

Володя заплакал. Днём ветер стал ещё сильней, волны заплёскивали на льдину, а кругом было только море. Володин папа связал из двух шестов мачту, привязал на конце красную рубаху и поставил, как флаг. Все глядели, не видать ли где парохода. От страха никто не хотел ни есть ни пить. А Володя лежал в санях и смотрел в небо: не глянет ли солнышко. И вдруг в прогалине между туч Володя увидел самолёт и закричал:

— Самолёт! Самолёт!

Все стали кричать и махать шапками. С самолёта упал мешок. В нём была еда и записка: «Держитесь! Помощь идёт!» Через час пришёл пароход и перегрузил к себе людей, сани, лошадей и рыбу. Это начальник порта узнал, что на льдине унесло восьмерых рыбаков. Он послал им на помощь пароход и самолёт. Лётчик нашёл рыбаков и по радио сказал капитану парохода, куда идти.

2. Ответьте на вопросы.

   1.Куда собрались рыбаки?

Рыбаки собрались на лёд ловить рыбу.

2. Кого взял с собой рыбак Андрей?

Андрей взял с собой своего сына, Володю.

3. Почему радовался Володя?

Он радовался потому что они ловили много рыбы и было солнышко.

4.Что случилось ночью?

Ночью дул очень сильный ветер и лодка стала качаться. Все запаниковали, но их увидел самолёт и сообщил об этом пароходу.

3. Измените предложения по образцу. Добавьте предлоги там, где это необходимо.

1. ́Игорь л́юбит футб́ол. – ́Игорь увлеќается футболом.
2. Я вчер́а встр́етила подр́угу. – Я вчер́а встреч́алась с подругой.
3. Шексп́ир сказ́ал, что весь мир – те́атр, а л́юди в нем – актёры. – Шексп́ир назв́ал весь мир театром, а люд́ей в нём актёрами.
4. Муж Т́ани врач. – Т́аня з́амужем за врачём.
5. Мы мн́ого лет игр́аем в т́еннис. – Мы мн́ого лет заним́аемся теннисом.

778 ա), գ), ե), 779 ա), գ), ե),  780 ա), գ), ե), 781 ա), գ), ե),782 ա), գ), ե),792

778. Գրե՛ք այն բոլոր ամբողջ թվերը, որոնք կոորդինատային ուղղի վրա գտնվում են հետևյալ թվերի միջև.

ա) -3 4/9, +2 1/2 = -3, -2, -1, 0, 1, 2

գ) 0, +8 3/10 = 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

ե) -20 1/5, -7 3/8 = -20, -19, -18, -17, -16, -15, -14, -13, -12, -11, -10, -9, -8, -7

779. Ի՞նչ թվանշաններ կարելի է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) -256 1*/100>-256 7/100

-256 10/100 > -256 7/100

գ) -4 *1*/20 < -47 1/20

-4 919/20 < -47 1/20

ե) -*/5 > -2/5

-1/5 > -2/5

780. Կատարե՛ք գումարում.

ա) (-4 3/10) + (-6 4/5) = — (4 3/10 + 6 4/5) = — (10 11/10) = 3/10 + 4/5 = 3 + 8/10 = 11/10 = 1 1/10 = — (11 1/10)

գ) (+13 2/5) + (+9/10) = 13 13/10 = 14 3/10

ե) (+9 1/5) + (-16 ½) = 16 1/2 — 9 1/5 = 33/2 — 46/5 = 33 * 5/2 * 5 — 46 * 2/5 * 2 = 165 — 92/10 = 73/10 = 7 3/10

781. Կատարե՛ք հանում.

ա) (+20 3/10) – (-8 ¼) = 22 11/20

գ) (+11/100) – (-10 1/5) = 10 31/100

ե) (-9 3/10) – (-4 9/10) = -4 4/10

Ընտրե՛ք ճիշտ տարբերակները:

1. Ջերմաստիճանըորոշելու սանդղակներերը.

ա) Ցելսիուսի բ) Ֆարենհայտի գ) Կելվինի դ) Ջոուլի

2. Ջերմայինընդարձակման ժամանակ մարմնի զանգվածը՝

ա) մեծանում է բ) փոքրանում է գ) չի փոխվում

3. Նյութիգազային վիճակից հեղուկ վիճակի անցումը կոչվում է.

ա) պնդացում բ) խտացում գ) հալում

4.Էլեկտրաքարշը շարժվում է 90կմ/ժ արագությամբ: Ինչքան ճանապարհ կանցնի  40վ-ում:

S — 90

T — 40

90/3600

90 * 40 : 3600 = 1