Գործնական աշխատանք  1. <<Նյութերի  հատկությունները՝ ֆիզիկական, քիմիական , ֆիզիոլոգիական>>

Առաջադրանքներ. *-Նյութերը դասակարգել, անվանել  և  գրել բանաձևերը, նկարագրել  ֆիզիկական  հատկությունները՝ գույնը, ագրեգատային  վիճակը(պինդ, հեղուկ, գազային, ամորֆ), եռման, հալման  ջերմաստիճանները, ջերմա-,էլեկտրահաղորդականությունը, լուծելիությունը  ջրում  և այլն:

V Ֆիզիկական

Ս. — Նյութի ֆիզիկական հատկությունները դիտարկում են կամ չափում են առանց նոր նյութ ստանալու: ֆիզիկական  հատկությունները՝ գույնը, ագրեգատային  վիճակը(պինդ, հեղուկ, գազային, ամորֆ), եռման, հալման  ջերմաստիճանները, ջերմա-,էլեկտրահաղորդականությունը, լուծելիությունը  ջրում, մագնիսական:

V Քիմիական

Ս. — Նյութի քիմիական հատկությունը փոխազդեցություն է այլ նյութերի հետ, երբ առաջանում են նոր նյութեր, նոր ֆիզիկական, քիմիական, ֆիզիոլոգիական հատկություններ:

V Ֆիզիոլոգիական

Ս. — Նյութի ֆիզիոլոգիական հատկությունը ազդեցությունն է կենդանի օրգանիզմի վրա՝ դրական կամ բացասական:

 *-Ընտրեք  կենցաղում  կամ  շրջապատում 10 նյութ, գրեք  դրանց  բանաձևերը և կատարեք հետևյալ հաշվարկները`

^{Կերակրի աղ, Շաքար, Ալմաստ, Ցինկ, Ոսկի, Սնդիկ, Ջուր, Ազոտ, Կալցիում, Քլոր, Ացետոն, Ալյումին}

• Ինչպիսի՞ տարրերի  ատոմներից  է  կազմված  նյութը, ատոմների  քանակը

Կերակրի աղ (NaCl) — բարդ նյութ, անօրգանական նյութ, նատրիումի և քլորի միացություն, 1 ատոմ նատրիում և 1 ատոմ քլոր, խտությունը 2,17գ/սմ³

Կավիճ (CaCO₃) — բարդ նյութ, անօրգանական նյութ, կալցիումի և կոբալտի միացություն, մեկ կալցիում, 3 կոբալտ (CaCO₃), խտությունը 0,1 գ/սմ³

Յոդ (I) — պարզ նյութ, անօրգանական նյութ, քիմիական տարր է (J), խտությունը՝ 4940 կգ/մ³

Կապար (N₂O₆Pb) — պարզ նյութ, անօրգանական նյութ, քիմիական տարր է (Pb), զանգված 207,2գ/մոլ։

Քլոր (Cl) — պարզ նյութ, օրգանական նյութ, քիմիական տարր է (Cl), զանգված 35,457գ/մոլ

Ֆտոր (F) — պարզ նյութ, անօրգանական նյութ, քիմիական տարր է (F), խտությունը՝ 1,693 կգ/մ³

Շաքար (C₁₂H₂₂O₁₁) — բարդ նյութ, օրգանական նյութ, ածխածնի, ջրածնի և թթվածնի միացություն, 12 ածխածին, 22 ջրածին, 11 թթվածին (C₁₂H₂₂O₁₁), խտությունը  0,01 գ/սմ³

Սիլիցիում (Si) — պարզ նյութ, անօրգանական նյութ, քիմիական տարր է (Si), խտությունը՝ 2328 կգ/մ³

Ջուր (H₂O) — բարդ նյութ, անօրգանական նյութ, ջրածնի և թթվածնի միացություն, 2 ջրածին, 1 թթվածին (H₂O), խտությունը 0,983854 գ/սմ³

Բրոմ (Br) — պարզ նյութ, անօրգանական նյութ, քիմիական տարր է (Br), խտությունը՝ 3100 կգ/մ³

• Որոշեք  բարդ  նյութերի  հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածները՝M_r

Mr(NaCl) = 1 * 23 + 1 * 35,5 = 58,5

Mr(CaCO₃) = 1 * 40 + 1 * 12 + 3 * 16 = 159

Mr(I₂) = 1 * 127 = 127

Mr(N₂O₆Pb) = 2 * 14 + 6 * 16 + 1 * 207 = 331

Mr(Cl₂) = 1 * 35,5 = 35,5

Mr(F₂) = 1 * 19 = 19

Mr(C₁₂H₂₂O₁₁) = 12 * 12 + 22 * 1 + 11 * 16 = 62

Mr(Si₂) = 1 * 28 = 28

Mr(H₂O) = 2 * 1 + 1 * 16 = 18

Mr(Br₂) = 1 * 80 = 80

• Որոշեք  տարրերի  զանգվածային  բաժինները՝w, զանգվածային հարաբերությունները  և  տարրերի  մոլային  բաժինները  բարդ  նյութերում:

Mr(NaCl) = 1 * 23 + 1 * 35,5 = 58,5

w(Na) = 23 : 58,5 * 100% = 39%
w(Cl) = 35,5 : 58,5 * 100% = 61%

m = m(Na) : m(Cl) = 23 : 35

Mr(I) = 1 * 127 = 127

w(I) = 127 : 127 * 100% = 100%

m(I) = 127

M_r(CuSO₄) = 1 * 63 + 1 * 32 + 4 * 16 = 159

w(Cu) = 63 : 159 * 100% = 39%
w(S) = 32 : 159 * 100% = 20%
w(O) = 64 : 159 * 100% = 40%

m = m(Cu) : m(S) : m(O) = 63 : 32 : 16 : 64