Թեմատիկ հաևցեր.
- Ինչպե՞ս են դասակարգվում նյութերն ըստ բաղադրության
Նյութերը լինում են պարզ և բարդ: Պարզ նյութերն են այն նյութերը, որոնք կազմված են միատեսակ քիմիական տարրի ատոմներից: Պարզ նյութերը դասակարգվում են մետաղներ և ոչ մետաղներ:
Բարդ նյութերն են այն նյութերը, որոնց կազմված են երկու կամ ավելի քիմիական տարրի ատոմներից: Բարդ նյութերը դասակարգվում են անօրգանական և օրգանական նյութերի:
- Ինչպե՞ս են դասակարգվում նյութերն ըստ ծագումնաբանության
Նյութերը ըստ ծագունաբանության դասակարգվում են ՝ օրգանական և անօրգանական նյութերի:
- Անօրգանական նյութերի ինչպիսի՞ օրինակներ գիտեք
Անօրգանական նյութերի օրինակներ ե ծծմբական թթուն (H2SO4), նատրիումի հիդրօքսիդը (NaOH), պղնձի քլորիդը (CuCl):
- Օրգանական նյութերի ինչպիսի՞ օրինակներ գիտեք
Օրգանական նյութերի օրինակներն են սպիտակուցները, թթուները, ածխաջրերը, ճարպերը:
- Ո՞ր նյութերն են ավելի շատ, օրգանականը, թե՞ անօրգանականը, պատասխանը հիմնավորեք:
Ավելի շատ են օրգանական նյութերը, քան անօրգանականները։ Օրգանականը ՝ մոտ 30 մլն է, իսկ անօրգանականը ՝ 2,5 մլն։
1 պատճառն է՝ ածխածնի ատոմը յուրահատկությունը, քանի որ ածխածինը ամուր կովալենտային կապ է առաջացնում ածխածնի մյուս ատոմների հետ:
2 պատճառն է՝ իզոմերիա երևույթը, իզոմերներ
3 պատճառն է՝ հոմոլոգիա երևույթը, հոմոլոգներ
Առաջադրանքներ. 1). Հետևյալ նյութերից ընտրեք անօրգանական նյութերը և գրեք դրանց քիմիական բանձևերը. թթվածին, կերակրի աղ, շաքար, երկաթ, ջուր, քլոր, խմելու սոդա, գլյուկոզ, ծծմբական թթու, ազոտ, սպիտակուց, պղինձ, գինու սպիրտ, ածխաթթու գազ, շմոլ գազ, ճարպ:
Թթվածին (O), Կերակրի աղ (NaCl), Երկաթ (Fe), Ջուր (H2O), Քլոր (Cl), Խմելու սոդա (NаНСО3), Ծծմբական թթու (H₂SO₄),
2). Որոշեք Ձեր ընտրած բարդ անօրգանական նյութերի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածները Mr, որակական և քանակական բաղադրությունները՝ տարրերի զանգվածային հարաբերությունները, զանգվածային և մոլային բաժինները:
Հաշվարկային֊ լաբորատոր փորձեր` <<Անօրգանական շղթաներ>>
- Մետաղ-հիմնային օքսիդ-հիմք-աղ Mg→ MgO →Mg(OH)2→ MgCl2
- Քանի՞ գրամ աղ MgCl2 կստացվի, եթե այրել ենք 4,8 գրամ մագնեզիում:
- Ոչ մետաղ→ թթվային օքսիդ→ թթու→ աղP→P2O5→H3PO4 →Na3PO4
- Քանի՞ գրամ աղ`Na3PO4 կստացվի, եթե այրել են 6,2 գրամ ֆոսֆոր:
Գրեք անօրգանական շղթաների ռեակցիաների հավասարումները, հավասարեցրեք և նշեք ռեակցիայի տեսակը:
Նանե Խաչատրյան 