Ոչնչացած տեսակներ
Կաթնասուն — Ճավայի վագր (Panthera tigris sondaica)
Արտաքինով նման է սումատրական վագրին, ճավայի վագրը բնիկ է եղել Ինդոնեզիայի Ճավա կղզում: Կլիման այս կղզում տաք և խոնավ է: 1800-ական թվականներին դրանք այնքան տարածված էին, որ կղզու բնիկները համարվում էին վնասատուներ, բայց քանի որ կղզին զարգացավ, նրանց բնակչությունը պակասեց: 1950-ականներին մնացել էր ընդամենը 20 վագր, իսկ ամբողջովին ոչնչացել են 1980-ականներին։
Աճելավայրերի կորուստը և գյուղատնտեսության զարգացումը հանգեցրին բնակչության կտրուկ նվազմանը: 1940-ականներին և 1950-ականներին պահպանության ջանքերն անհաջող էին՝ համապատասխան հողատարածքի և պլանավորման բացակայության պատճառով:
Թռչուն — Բարակ կտուցով գրակլ (Quiscalus palustris)
Բարակ կտուցով գրակլը էնդեմիկ էր կենտրոնական Մեքսիկայում, հատկապես Մեքսիկայի հովտում և Տոլուկա հովտում, որտեղ կլիման մեղմ է: Այն լայնորեն որսացել է տեղի բնակչությունը՝ ծեսերի ժամանակ օգտագործելու համար։ Դրանց հավաքում էին քաղաքների մոտ գտնվող տարածքներում, ծեսերից մեկ օր առաջ: Ենթադրվում է, որ գրակլը վերացել է 20-րդ դարի վերջին՝ Մեքսիկայի հովտից անհետանալուց հետո: Այն չի երևացել 1910 թվականից։ Միակ հայտնի բնակավայրերը Մեքսիկայի ճահիճներն ու խոնավ տարածքներն էին: Տեսակի անհետացման պատճառը կարող էր լինել ճահիճների վերափոխումը գյուղատնտեսական հողատարածքների, որտեղ այդ թռչունները ապրել են։
Բույս — Կրիայի Մանուշակ (Vīola cryāna)
Կրիայի մանուշակի ընտանիքի բույսերի անհետացած տեսակ է։ Տեսակն աճել է Ֆրանսիայի Տոններ քաղաքից հարավ-արևելք գտնվող կրաքարային ելքերի վրա: Սակայն, այս տեսակն անհետացել է բրածոների ակտիվ արդյունահանման հետևանքով առաջացած կրաքարի ոչնչացման պատճառով՝ 20-րդ դարի 30-ական թվականներին։
Վտանգված տեսակներ
Կաթնասուն — Սումատրան օրանգուտան (Pongo abelii)
Սումատրան oրանգուտանները բախվում են բնակչության տագնապալի նվազման՝ ապրելավայրի կորստի պատճառով, որը հիմնականում պայմանավորված է արմավենու յուղով անտառահատումներով: Սումատրայի օրանգուտանների թիվը այժմ մոտ 13,846 է: Սումատրական օրանգուտանները, որոնք ժամանակին տարածված էին, այժմ սահմանափակված են հիմնականում Ինդոնեզիայում՝ Սումատրայի կղզիի հյուսիսում, և ինը պոպուլյացիաներից միայն յոթն է համարվում կենսունակ: Սումատրայի կլիման հասարակածային, տաք և խոնավ է:
Թռչուն — Մրգային աղավնի (Ptilinopus huttoni)
2017 թվականին անցկացված հետազոտությունը ցույց է տվել այս տեսակի պոպուլյացիայի զգալի անկում՝ 1990 թվականի 274 առանձնյակից իջնելով 2017 թվականին 160 առանձնյակի՝ նշելով 42% նվազում։ Տեսակը, որը էնդեմիկ է Ֆրանսիական Պոլինեզիայի Ռապա կղզում, բախվում է այծերի, խոշոր եղջերավոր անասունների, հրդեհների և անտառահատումների հետևանքով առաջացած կենսամիջավայրի ոչնչացման սպառնալիքների: Չինական գուավայի ներմուծումն էլ ավելի է վատթարացրել ապրելավայրի որակը: Թեև տեղացիների որսը դադարեցվել է, վայրի կատուների և առնետների որսը շարունակում է մտահոգիչ մնալ: Ելակի գուավայի տնկարկները, թեև ընդարձակ են, տեսակների կողմից չեն օգտագործվում:
Բույս — Թահինա (Tahina spectabilis)
Թահինան արմավենու ծառ է, այն նաև անվանում են <<Ինքնասպան արմավենի>>։ Այն ընդգրկվել է ամենավտանգված տեսակների ցանկում 2012թ. Այս ծառի համար ամենամեծ սպառնալիքը ջունգլիների ակտիվ անտառահատումն է և անտառային հրդեհները:
Արմավենին աճում է Երկրի վրա միայն մեկ վայրում՝ Մադագասկարի հյուսիս-արևմուտքում գտնվող Անալալավա շրջանում:
Թահինան պտուղ է տալիս միայն մահից առաջ՝ 30-50 տարեկանում։ Պտղաբեր պրոցեսը չափազանց շատ էներգիա է խլում ծառից, ուստի այն ավարտելուց հետո արմավենին չորանում է: 2012 թվականի դրությամբ Մադագասկարում մնացել էր միայն երեսուն հասուն Թահինա արմավենի:
Նանե Խաչատրյան 