Հակոբ Պարոնյանը եղել է հայ գրող, երգիծաբան, լրագրող: Ծնվել է 1843թ. նոյեմբերի 19-ին Ադրիանապոլիս քաղաքում: Պարոնյանը մանուկ հասակում զրկվել է հորից, մեծացել և սովորել է մոր օգնությամբ։ Կրթությունն ստացել է իր ծննդավայրի Արշակունյան վարժարանում և հայոց լեզվից բացի, սովորել է նաև ֆրանսերեն, թուրքերեն, իտալերեն, անգլերեն, հունարեն և բուլղարերեն։ Դպրոցն ավարտելուց հետո՝ 1857 թվականին, ընդունվել է Ադրիանապոլսի հունաց մայր վարժարանը:
Նա սկզբում աշխատել է որպես դաստիարակ, մասնավոր դասեր է տվել հայ հարուստ ընտանիքների անդամներին։ Այնուհետև Պարոնյանը նշանակվել է ուսուցիչ Սկյուտարի հայկական ճեմարանում, որտեղ նրա աշակերտներից էր հայ նշանավոր բանաստեղծ Պետրոս Թուրյանը։ 1872 թվականին Բարոնյանը մուտք է գործել լրագրություն՝ որպես հայերեն լեզվով երգիծական տարբեր ամսագրերի գլխավոր խմբագիր։ Նա շարունակեց իր աշխատանքը լրագրության մեջ մինչև 1888 թվականը, երբ օսմանյան իշխանությունները որոշեցին արգելել հայերեն լեզվով բազմաթիվ ամսագրեր, այդ թվում՝ Բարոնյանի։
Հարություն Սվաճյանի հրավերով սկզբում աշխատակցել է «Մեղու» երգիծաթերթին, իսկ հետո դարձել նրա խմբագիրը: 1874-1877 թվականներին խմբագրել է «Թատրոն» թերթը: Բացի դրանից, նա հրատարակել է «Թատրոն բարեկամ մանկաց» երկշաբաթաթերթը:
Պարոնյանի ստեղծագործությունները թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով։ Նրա ստեղծագործությունը նշանակալի դեր է խաղացել հայ գրականության մեջ քննադատական ռեալիզմի զարգացման և քաղաքական երգիծանքի ժանրի ձևավորման գործում։ Պարոնյանին են պատկանում «Մեծապատիվ մուրացկաններ» երգիծական պատմվածքը, ինչպես նաև ֆելիետոններ, երգիծական պատմվածքներ, էսսեներ և այլն, որոնք ներառված են «Պինչեր», «Զբոսանք Ստամբուլի թաղամասերով», «Ծիծաղ», «Նրբության զոհեր» ժողովածուներում։ Հայկական երգիծանքի մեջ նշանավոր տեղ է գրավում «Ազգային սյուներ» երգիծական դիմանկարների ժողովածուն:
Երգիծանքը գրականության և արվեստի իրականությանգեղարվեստական արտացոլման յուրահատուկ տեսակ է։ Երգիծանքը ենթադրում է կյանքի այնպիսի կողմեր, որոնք իրենց թերություններով հիմք են տալիս ծիծաղի համար։ Սատիրան երգիծական ստեղծագործությունների ամբողջությունն է։ Այն ծաղր է բարոյական, քաղաքական, կենցաղային և այլ կարգի թերությունների նկատմամբ։ Հումորը երգիծական պատկերման ձևերից մեկն է, ներողամիտ ծաղր մարդկային բացասական գծերի, դրսևորումների նկատմամբ։
1891 թվականին Պարոնյանը տուբերկուլյոզով հիվանդացավ, որի հետևանքով մահացավ նույն տարվա մայիսի 27-ին:
Նանե Խաչատրյան 