Թեմա 14՝ Աշխարհաքաղաքականության գործոնները.
ա/ Պետությունների բնական ռեսուրսներով  ապահովվածությունը որպես աշխարհաքաղաքական գործոն
բ/ Միջազգային հաղորդակցության ուղիները որպես աշխարհաքաղաքական գործոն
Դասագիրք՝ Հասարակագիտություն-11․ էջ 229-232/

Առաջադրանք
1․ Ո՞ր բնական ռեսուրսներն են համարվում աշխարհաքաղաքական գործոն։

Երկրագնդի վրա ռեսուրսները բաշխված են անհավասարաչափ, ուստի բնական ռեսուրսների քանակն ու որակը հաճախ դառնում են քաղաքական գործոն, ազդում պետությունների հարաբերությունների վրա և նույնիսկ պատերազմի պատճառ դառնում: Այդպիսի ռեսուրսների օրինակներն են՝ գազը, նավթը, ջուրը, ածուխը և այլն:

2․ Աշխարհաքաղաքական կարևոր գործոն է նաև քաղցրահամ ջուրը։ Ցույց տվե՛ք դա մեր տարածաշրջանի օրինակով։ Տարածաշրջանի ո՞ր երկրները կարող են ջրային ռեսուրսները դարձնել քաղաքական ազդեցության միջոց։

Ջուրը տարածաշրջանում չի բավարարում ոջոգման, խմելու համար: Համեմատաբար նպաստավոր պայմաններում են տարածաշրջանի այն երկրները, որոնք տիրապետում են տարածաշրջանի խոշոր գետերի ակունքներին: Այդպիսի երկրներ են Թուրքիան, Վրաստանը և Հայաստանը: Թուրքիան վերահսկում է Եփրատ և Տիգրիս գետերի վերին հոսանքները, որոնք մեծ նշանակություն ունեն Սիրիայի և Իրաքի համար: Վրաստանը վերահսկում է Կուր գետը, որից կախված են Հայաստանը և Ադրբեջանը: Իրանը վերհսկում է Արաքս գետի մի մասը, որը ջուր է մատակարարում Հայաստանին, Ադրբեջանին և Թուրքիային:

3․ Միջազգային հաղորդակցության ուղիները մշտապես պայքարի առարկա են եղել/են պետությունների միջև։ Մեր օրերում ինչպե՞ս են կարգավորվում այդ ուղիների օգտագործումը

Աշխարհի հզոր պետությունները միշտ էլ պայքարել են միջազգային հաղորդակցության ուղիների վերահսկողության համար։ Ժամանակակից աշխարհում գերակշռում է այն մոտեցումը, որ այդ ուղիները չպետք է գտնվեն որևէ մեկ երկրի մենաշնորհի տակ, այլ դրանց օգտագործումը պետք է կարգավորվի միջազգային պայմանագրերով։