• Պտերներ, դրանց կառուցվածքը, բազմացումը-ռուսերեն լեզվով
• Բազմացումը -անգլերեն լեզվով
• Տրված նյութերից մեկը թարգմանել, պատրաստել տեսադաս կամ ռադիոնյութ։

Պտերները բազմանում են սպորներով։ Ամռանը հասուն տերևի ստորին մասում առաջանում են փոքր շագանակագույն թմբիկներ։ Թմբիկի մեջ գտնվում է սպորանգիումներ, որոնք հասունանալով դառնում են սպորներ։ Հասուն սպորները դուրս են թափվում սպորանգիումից և տարածվում են քամու միջոցով։ Սպորը ընկնելով բարենպաստ պայմանների մեջ սկսում է աճել և առաջանում է մի քանի միլիմետրանոց փոքրիկ թիթեղ։ Դա ծիլն է։ Այն սրտաձև է, կպչում է հողին ռիզոիդներով, ապրում է ինքնուրույն և ունակ է ֆոտոսինթեզ իրականացնելու։ Պտերի ծիլը դա գամետաֆիտ է։ Նրա ստորին մասում առաջանում են իգական և արական սեռի գամետներ՝ ձվաբջիջի և սպեռմատոզոյիդների։ Ջրի միջոցով սպեռմատոզոյիդը լողում է դեպի ձվաբջիջը և տեղի է ունենում բեղմնավորում։ Արդյունքում առաջանում է զիգոտա։ Զիգոտից առաջանում է սաղմ։ Նա ստանում է սննդանյութեր ծիլից, աճում է և աստիճանաբար առաջանում է հավելյալ արմատներ և ծիլեր։ Զարգացումը ընթանում է դանդաղ։ Անցնում են շատ տարիներ մինչև Պտերի մոտ կձևավորվեն մեծ տերևներ, որոնք կձևավորեն սպորներ։

•  բազմացումը
• բազմաբջիջ ջրիմուռի բազմացումը , ջրիմուռների բազմազանությունը
• Լրացուցիչ առաջադրանք սովորել դասագրքից էջ 42-45
• Գտնել հետաքրքիր տեղեկություններ ջրիմւռների վերաբերյալ, որտեղ և ինչպես են օգտագործվում ջրիմուռները, պատրաստել ուսումնական նյութ։
• տրված հղումների նյութերը թարգմանել և պատրաստել ուսումնական նյութ։

Ջրիմուռները հնագույն բուսական օրգանիզմներ են, որոնք դեռևս միլիոնավոր տարիներ առաջ բնակեցրել են երկիր մոլորակը: Ջրիմուռների մեծ մասը ապրել և դեռևս շարունակում է կենսագործել հիմնականում ջրային միջավայրում: Ջրային միջավայրում բնակության նախասիրությունից էլ նրանք ստացել են իրենց անվանումը:

Ջրիմուռները համեմատաբար պարզ բուսական օրգանիզմներ են և ընդգրկվում են ստորակարգ բույսերի ենթաթագավորության մեջ:

Ընդհանուր առմամբ հայտնի են մոտ 30.000 տեսակ ջրիմուռներ:

Ջրիմուռները օգտագործվում են որպես պարարտանյութ։ Օգտագործվում են որպես սննդանյութ, կանգնած ջրերի կենսաբանական մաքրման, ինչպես նաև փակ էկո-համակարգերում (օրինակ, տիեզերանավում, սուզանավում) օդը վերականգնելու համար։

Ջուր, լույս, ջերմություն։ Խլոմենամոնադան բազմանում է ոչ սեռական ճանապարհով։ Դա տեղի է ունենում այսպես․ այն սկզբից բաժանվում է բժիժների, նրանցից առաջանում են զոոսպորներ։ Նրանք մայրական թաղանթը պատռում են և նրանք անցնում են ջրի մեջ։

Զոոսպորը դա ջրիմուռի հատուկ բջիջ է։ Այն ոչ սեռական բազմացման համար է։ Ջրի մեջ այն տեղաշարժվում է մտրակների շնորհիվ։ Զոոսպորները արագ աճում են և վերածվում են խլոմենամոնադայի, որը նորից սկսում է բազմանալ։

Շատ ջրիմուռներ բազմանում են զոոսպորների միջոցով, իսկ եթե պայմանները վատանում են չորանում են ջրամբարները, ցրտերն են մոտենում և տեղի է ունենում խլոմենամոնադայի սեռական բազմացում։

Մայրական մջջի մեջ առաջանում են գամետներ։ Այդպես կոչվում են սեռական բջիջները։ Նրանք նման են զոոսպորներին, բայց չափերով ավելի փոքր են։ Տարբեր տեսակների երկու գամետները ձուլվում են և առաջանում է նոր բջիջ՝ զիգոտա։ Զիգոտան պատվում է ամուր թաղանթով՝ լավ պահպանվելու համար։ Երբ պայմանները բարենպաստ են զիգոտի պարունակությունը սկսում է կիսվել և ամեն մի բաժնից առաջանում է նոր խլոմենամոնադայի բջիջ։

Այս արագահոս, քարքարոտ գետակում կա ջրիմուռ՝ լոտրիկս։ Այն թելանման է՝ բազմաբջիջ, թելանման ջրիմուռ։ Թելը կազմված է բազմաթիվ բջիջներից, որոնք մեկ շարքով են դասավորված։ Թելի ամենաներքևի մասում երկարավուն, անգույն բջիջ է՝ դրանով լոտրիկսը ամրանում է քարին կամ հատակին, որպեսզի տեղում ամրանա։ Մյուս բոլոր բջիջները բաղկացած են թաղանթից, ցիտոպլազմից և կորիզից և քրոմատոֆորներից։ Քրոմատոֆորը նման է չփակված օղակի։ Լոտրիկսի մոտ կան զոոսպորներ, ոնց որ ուրիշ ջրիմուռներում։ Բարենպաստ պայմաններում բջջի պարունակությունը սկսվում է կիսվել։ Նրանց մեջ ևս առաջանում են զոոսպորներ, բայց նրանք ունեն չորսական մտրակներ։ Հայտնվելով ջրի մեջ նրանք նստում են որևէ մակերևույթի վրա և սկսում է աճել նոր թել։ Սա ոչ սեռական բազմացում է։ Ոչ բարենպաստ պայմաններում տեղի է ունենում սեռական բազմացում։ Բջջում առաջանում են գամետներ։ Ի տարբերություն զոոսպորների նրանք ունենք ոչ թե չորս այլ երկու մտրակ և չափերով փոքր են։ Հայտնվելով ջրի մեջ գամետները ձուլվում են ուրիշ գամետների հետ և առաջանում է զիգոտա։ Զիգոտան պատվում է ամուր թաղանթով և նրրան չի սպառնում ոչ ցուրտը ոչ շոգը։ Զիգոտան կարող է պահպանվել շատ երկար։ Երբ վրա է հասնում բարենպաստ պայմաններ նրա պարունակությունը բաժանվում է բջիջների, որոնցից առաջանում են զոոսպորներ։ Երբ զոոսպորները նստում են որևէ անշարժ մակերեսի վրա, նրանք իսկույն աճում են և դառնում լոտրիկսի թել։

Պատումների թեմաներ: Ընտրում ենք և ստեղծում պատում՝ զարդարելով դպրոցում արված, դպրոցի լուսանկարներով:

• Սա իմ դպրոցն է…
• Օրը դպրոցում
• Սեբաստացիների առօրյան

Օրը դպրոցում

Օրը իմ դպրոցում շատ հետաքրքիր է անցնում։ Սկզբից ես առավոտը գալիս եմ կանգառ և սպասում եմ իմ տրանսպորտը, որպեսզի ինձ տանեն դպրոց։ Հենց հասնում եմ դպրոց ես գնում եմ դասարան և սպասում իմ ընկերուհիներին, բայց մեկ-մեկ լինում է, որ ունենում ենք ընդհանուր պարապմունքներ։ Ընդհանուր պարապմունքների ժամանակ մենք իջնում ենք մարմարյա սրահ, երգ են միացնում և մենք պարում ենք տարբեր պարեր։ Երբ դասը սկսվում է ես և իմ ընկերուհիները միասին ամեն ինչ անում ենք և ուշադիր լսում դասը։ Այդպես անցնում է չորս դաս և մենք գնում ենք հաց ուտելու և հետո գնում ենք մեր վերջին երկու դասի։ Դասերից հետո ես և իմ ընկերուհիները գնում ենք երկարօրյայի։ Այնտեղ մեզ հանձնարարված տնային աշխատանքներն ենք անում և խաղում։ Նաև երկարօրյայի ընթացքում մենք գնում ենք հաց ուտելու։ Երկարօրյայից հետո գնում ենք մեր դպրոցի բակ և խաղում։ Ամենավերջում գնում ենք մեր տրանսպորտ և հետ տուն գնում։

Առաջադրանքներ

1․ Ընտրիր, թե ո՞ր նկարում է տարված եռանկյան միջնագիծը.

• Ոչ
• Ոչ
• Այո

2․ Տրված է IGH եռանկյունը, որում JH-ն GHI անկյան կիսորդն է:
Հաշվիր GHI անկյունը, եթե ∢JHG=51°

<JHG=51^o

<IHJ=<JHG

51*2=102^o

GHI=102^o

5. Грамматический материал

6. . Выпишите слова в два столбика: с о в корне, с а в корне.  

 Загорелый, пловец, растворимый, наклониться, плавать, поклон, заря,  загар, подгореть, пловчиха, творчество, склонение, плавательный, творительный, кланяться, загореть, пловцы, сгореть, загореться, плавание, обгореть, наклон.

7. Выпишите слова в два столбика: с ударной гласной в корне, с безударной гласной в корне.

Заря, творительный, поклон, загар, загорелый, пловец, наклониться, плавать, подгореть, склонение, поклонник, плавательный, кланяться, пловцы, сгореть, загореться, плавание, наклон, творчество.